بررسي و نقد روش‌هاي مواجهه با تعارضات اخلاقي با تأكيد بر آراء فيلسوفان اخلاق معاصر غرب

تنگناهاي اخلاقي صورتي خاص از تعارضات اخلاقي‌اند كه در آنها، ارتكاب تخلّف اخلاقي گزير‌ناپذير مي‌نمايد. در دهه‌هاي اخير، فيلسوفان اخلاق در مواجهه با اين‌گونه تعارضات، به شيوه‌هاي متوسل شده‌اند كه برخي به رفع و برخي به حل تعارض مي‌انجامد. رفع تعارض، براي انكار واقعي بودن دو راهه و حل آن با پذيرش واقعي بودن آن و بر فرض سنجش‌پذيري و متساوي الاطراف نبودن آنها مبتني است. در اين مقاله با رهيافت تحليلي ـ منطقي، به بررسي و نقد ساختار و لوازم منطقي اين شيوه‌ها پرداخته‌ايم. انكار انحصار تقسيم به دو گزينه و مواجهه فعّال و خلّاق براي جستجوي گزينه‌هاي ديگر، اصلاح و بازنگري در تشخيص وظايف، تصرف در تكاليف متعارض (مصالحه و تلافي)، تعليق تكاليف به انتظار تغيير شرايط، جانب‌داري از يك طرف و جمع ميان تكاليف، روش‌هاي پيشنهادي براي مديريت و رفع تعارضات ظاهري است. ترتيب يك نظام سلسله مراتبي از تكاليف و ارزش‌هاي اخلاقي يا طبقه‌بندي ميان آنها، استثناءكردن، تفكيك ميان تكاليف واقعي و ظاهري، تركيب دو روي‌آورد وظيفه‌شناسانه و غايت‌انگارانه، روش‌هايي‌اند كه براي حل تعارضات واقعي پيشنهاد شده‌اند.