تحليل گفتمان انتقادي مفهوم آزادي در نظام مردم سالاري ديني از منظر آيت الله خامنه اي

بدون عنوان

اين مقاله به دنبال فهم نگاه آيت الله خامنه اي به مقوله آزادي است و سوال اصلي آن عبارت است از اين كه آزادي در انديشه سياسي آيت الله خامنه اي چه معنا و مفهومي دارد و محدوديت هاي آن چيست؟ نتيجه حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد آزادي موردنظر ايشان در نظام مردم سالاري ديني، آزادي در چارچوب قوانين اسلامي است و اين مفهوم در مقابل آزادي ليبرالي قرار دارد. ايشان در گفتمان خود به غيريت سازي با جريان ليبراليسم كه داعيه دار آزادي در ايران و جهان است مي پردازد. بر اين اساس آزادي ليبرالي را، آزادي در چارچوب تفكر اومانيستي قلمداد مي كنند كه انسان را داير مدار عالم در نظر مي گيرد و در مقابل اين تفكر آزادي در مفهوم اسلامي را مفصل بندي مي نمايد كه در آن آزادي در چارچوب جهان بيني توحيدي معنا مي يابد. به طور كلي از نظر ايشان، ميان آزادي از ديدگاه اسلام و غرب چهار تفاوت اساسي وجود دارد: اول آنكه: در غرب، آزادي انسان، منهاي حقيقتي به نام دين و خداست، در حالي كه در مكتب اسلام، آزادي ريشه اي الهي دارد. دوم آنكه: در تفكر غربي چون حقيقت و ارزش هاي اخلاقي نسبي است، آزادي نامحدود است. ولي در اسلام ارزش هاي ثابت وجود دارد و آزادي با اين ارزش ها محدود مي شود. سوم آنكه: در غرب، حد آزادي را منافع مادي تشكيل مي دهد. اما در منطق اسلامي مرز آزادي، ارزش هاي معنوي است و چهارم آنكه: آزادي در تفكر غربي با تكليف منافات دارد درحالي كه در اسلام آزادي آن روي سكه تكليف است. در اين مقاله براي فهم مفهوم آزادي در انديشه آيت الله خامنه اي از روش تحليل گفتمان انتقادي فركلاف بهره برده شده است.

فاقد چكيده