بررﺳﯽ ﻧﻘﺸﻤﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﮐﺎﺷﯿﮑﺎري ﻣﻌﺮق در ﮔﻨﺒﺪ آراﻣﮕﺎه ﺗﯿﻤﻮري ﺗﻮﻣﺎن آﻗﺎ در ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ

دوره ي ﺗﯿﻤﻮري، ﯾﮑﯽ از درﺧﺸﺎن ﺗﺮﯾﻦ ادوار ﻫﻨﺮ و ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮان اﺳﻼﻣﯽ اﺳﺖ. ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﯾﺎن و ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻨﺼﺒﺎن ﺗﯿﻤﻮري، ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ي ﻫﻨﺮﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ وﯾﮋه ﻣﻌﻤﺎري ﻓﺮاﻫﻢ آورد. ﺑﺴﯿﺎري از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴﺎﻋﺪت ﺗﯿﻤﻮرﯾﺎن ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎري، ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت ﮐﺎﺷﯿﮑﺎري ﻣﻌﺮق اﺳﺖ. ﺳﻄﻮح ﮔﺴﺘﺮده اي از ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﮐﻪ اﺟﺮاي آن ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺻﺮف وﻗﺖ، ﻫﺰﯾﻨﻪ و دﻗﺖ ﻓﺮاوان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﺗﺰﯾﯿﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ، ﺗﺰﯾﯿﻦ اﺑﺰاري ﺟﻬﺖ ﺑﯿﺎن ﺑﺎورﻫﺎ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎ اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻨﺒﻪ ي زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﻧﺪارد. در ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت ﮐﺎﺷﯿﮑﺎري ﻣﻌﺮق اﯾﻦ دوره، ﻧﻘﺸﻤﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﻫﻨﺪﺳﯽ، ﮐﺘﯿﺒﻪ اي و در ﻣﻮاردي ﻧﺎدر ﻧﻘﺸﻤﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻫﻤﺴﺮ ﺗﯿﻤﻮر، ﺗﻮﻣﺎن آﻗﺎ در ﺳﺎل 808 ه.ق آراﻣﮕﺎه و ﻣﺴﺠﺪي را ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺎه زﻧﺪه ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ اﻓﺰود. در آراﻣﮕﺎه ﺗﻮﻣﺎن آﻗﺎ، ﮐﺎﺷﯿﮑﺎري ﻣﻌﺮق در ﻗﺴﻤﺖ ورودي و ﮔﻨﺒﺪ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﺪه و اﯾﻦ ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت در ﻗﺴﻤﺖ ﮔﻨﺒﺪ، ﺑﺎ ﻣﻬﺎرت و دﻗﺖ ﺑﯿﺶ ﺗﺮي ﺑﻪ اﺟﺮا در آﻣﺪه اﺳﺖ. ﻧﻘﺸﻤﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻧﻤﺎدي از ﺑﻬﺸﺖ و ﻓﻀﺎي ﻗﺪﺳﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﺪﻓﯿﻨﯽ ﺑﻨﺎ، ﻧﻘﺸﻤﺎﯾﻪ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. در اﺟﺮاي ﻧﻘﺸﻤﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﺗﮑﺮار و ﺗﻘﺎرن ﻟﺤﺎظ ﺷﺪه و رﻧﮓ زﻣﯿﻨﻪ، آﺑﯽ اﺳﺖ.

this article has no abstract