بررسي پرونده‌هاي شكايات پزشكي در سازمان نظام پزشكي شهر اصفهان

مقدمه: امروزه با وجود پيشرفت‌هاي متعدد علمي و تكنولوژي در تشخيص و درمان بيماري‌ها روند شكايت از پزشكان و كادر معالج رو به افزايش است. افزايش جمعيت، افزايش تعداد پزشكان، افزايش آگاهي جامعه و استفاده از ابزارهاي تشخيصي و درماني پيچيده‌تر از علل مهم اين روند رو به رشد هستند و در اين ميان كاهش روابط سنتي ميان پزشك و بيمار بيشتر به اين موضوع دامن مي‌زند. هدف از اين بررسي تعيين علت و انگيزه‌هاي شكايت، ميزان و نوع قصور انجام شده و ارزيابي دقيق و كاربردي ويژگي‌هاي دموگرافيك شاكيان و افراد مورد شكايت بود. روش‌ها: اين مطالعه‌ي توصيفي به صورت گذشته‌نگر با بررسي پرونده‌هاي شكايات پزشكي و با استفاده از پرسشنامه در سازمان نظام پزشكي شهر اصفهان طي سال‌هاي 1387-1385 انجام شده است. يافته‌ها: طي مدت يادشده تعداد 821 پرونده‌ي شكايت از كادر معالج در سازمان نظام پزشكي شهر اصفهان تشكيل شده است كه رأي نهايي در 162 مورد (19.7 درصد) آن‌ها قصور و در 659 مورد (80.3 درصد) تبرئه، بوده است. از ميان مجموع 821 پرونده‌ي شكايت، 655 مورد (79.8 درصد) از پزشكان، 82 مورد (9.9 درصد) از دندانپزشكان، 9مورد (1.0 درصد) از داروسازان، 5 مورد (0.6 درصد) از ماماها، 3 مورد (0.3 درصد) از پرستاران و 2مورد (0.2 درصد) از فيزيوتراپ‌ها، شكايت شده است. در بررسي علل شكايت، 288 مورد خطاي درماني و 160 مورد سهل‌انگاري علت شكايت بود. عدم رعايت نظامات دولتي (147 مورد)، دريافت هزينه‌ي بالا (147 مورد)، عدم توجيه بيمار (85 مورد)، خطا در تشخيص (47 مورد) و برخورد نامناسب (43 مورد) از ديگر علل شكايت بودند. 562 مورد صدمات جسمي (68.4 درصد)، 162 مورد فوت بيمار (19.7 درصد)، 1 مورد عارضه‌ي روحي و رواني (0.3 درصد) به عنوان عارضه‌ي درماني از طرف شاكي مطرح شده بود و در 96 مورد (11.6 درصد) عارضه‌اي ذكر نشده است. در 27 پرونده (3 درصد) يك وكيل پيگير شكايت بوده است. 403 شكايت (49.1 درصد) مربوط به مراكز دولتي و 418 شكايت (50.9 درصد) به مراكز خصوصي مربوط بوده است. نتيجه‌گيري: با استفاده از يافته‌هاي اين مطالعه با توجه به علل و انگيزه‌هاي شكايت و نيز فراواني انواع قصور مي‌توان راهكار‌هاي كاربردي جهت كاهش شكايات و قصور، برنامه‌ريزي نمود