بررسي سطح سرمي عوامل بيوشيميايي متابوليسم آهن و نسبت تري‌گليسريد به كلسترول HDL در بيماري شريان كرونري

مقدمه: افزايش ميزان مرگ و مير ناشي از بيماري‌هاي قلبي- عروقي (Cardio vascular disease يا CVD) به يك معضل اصلي سلامت عمومي تبديل شده است، به گونه‌اي كه هر سال ميلياردها دلار صرف درمان اين گونه بيماري‌ها مي‌شود. شواهد اپيدميولوژيكي بسياري وجود دارند كه نشان مي‌دهد آهن عامل مهمي در پيشرفت آتروسكلروز است. با اين وجود مكانيسم تحريك آتروژنز توسط آهن هنوز مبهم مي‌باشد؛ ولي اعتقاد بر اين است كه ممكن است نقش كاتاليتيك آهن در پراكسيداسيون ليپيد عامل مهمي در تشكيل ضايعه آتروسكلروز باشد. روش‌ها: سطح سرمي فريتين، ترانسفرين و نسبت تري‌گليسريد به ليپوپروتئين با وزن سنگين (TG/HDL-c)، در 140 بيمار مذكر با سن بيشتر يا مساوي 45 سال كه جهت انجام آنژيوگرافي مراجعه نموده بودند، اندازه‌گيري شد. افراد بر اساس نتيجه‌ي آنژيوگرافي خود به دوگروه مورد (با گرفتگي بيشتر و مساوي 75 درصد در حداقل يكي از عروق كرونر) و شاهد (با گرفتگي كمتر از 75 درصد) تقسيم شدند. يافته‌ها: ميانگين غلظت ذخاير آهن در گروه مورد نسبت به گروه شاهد، بالاتر بود. فريتين گروه مورد و شاهد به نرتيب 99 ± 129.8 و 75 ± 107.7 نانوگرم در ميلي‌ليتر و ترانسفرين در دو گروه به ترتيب 53.9 ± 288.8 در مقابل 58.9 ± 285 ميكروگرم در دسي‌ليتر بود. هر چند تفاوت اين دو شاخص از نظر آماري معني‌دار نبود امّا با تعديل مشخصات زمينه‌اي اين تفاوت در مورد فريتين معني‌دار گرديد (0.05 P). پس از طبقه‌بندي ميزان فريتين در سه Quintile (126 Q1 ≤، 233 ≥ Q2 126،233 Q3) و كنترل اثر مخدوش كننده‌ها، رابطه‌ي فريتين با تعداد عروق درگير معني‌دار نبود. همچنين نسبت TG/HDL-cدر گروه مورد بالاتر بود امّا اختلاف از نظر آماري معني‌دار نبود، (0.05 P). نتيجه‌گيري: يافته‌هاي ما نشان داد كه فريتين، هموگلوبين و TG/HDL-c مي‌توانند شاخص‌هاي تشخيصي مهمي در ميزان پيشرفت آترواسكلروز عروق كرونري باشند، امّا از مقدار فريتين نمي‌توان به عنوان يك شاخص پيش‌آگهي در تعيين تعداد عروق درگير استفاده نمود.