درشت مغذي‌ها و پاسخ‌هاي التهابي پس از جذب غذا در سندرم متابوليك: مروري بر شواهد موجود

مقدمه: افزايش سطح بيوماركرهاي التهابي پس از جذب غذا، محركي در جهت شروع و پيشروي فرايندهاي التهابي سيستميك در بيماري‌هاي مزمن مي‌باشد. به نظر مي‌رسد فرايندهاي التهابي مستقل از سطح ليپيدهاي خوني موجب افزايش خطر بيماري‌هاي قلبي‌ عروقي و سندرم متابوليك مي‌گردند. تركيب درشت مغذي‌هاي رژيم غذايي به عنوان يكي از مهم‌ترين عوامل تعيين كننده‌ي موفقيت در كنترل فرايندهاي التهابي در سندرم متابوليك مطرح شده است. هدف از بررسي حاضر، مروري بر پژوهش‌هاي انجام شده در زمينه‌ي درشت مغذي‌ها و پاسخ‌هاي التهابي پس از جذب غذا در سندرم متابوليك بود. روش‌ها: براي اين منظور از جستجو در PubMed/Medline بين سال‌هاي 1970 تا 2011 با كليد واژه‌هاي Macronutrient، High/low-carbohydrate، Fat، Protein meal، postprandial/acute Inflammation، Endothelial function، Metabolic syndrome و هر يك از بيوماركرهاي التهابي استفاده شد. مطالعات حيواني و انساني كه به صورت مقطعي، آينده‌نگر و كارآزمايي‌هاي باليني انجام شده بودند، در اين مطالعه وارد شدند. يافته‌ها: دريافت درشت مغذي‌ها به ويژه دريافت كربوهيدرات در وعده‌ي غذايي منجر به افزايش سطح شاخص‌هاي التهابي پس از جذب غذا در افراد سالم و بيماران مي‌گردد. در اين ميان به نظر مي‌رسد بيشترين شدت و پايداري اثر بر فرايندهاي استرس اكسيداتيو و پاسخ التهابي پس از جذب در ميان درشت مغذي‌ها به كربوهيدرات رژيم غذايي اختصاص داشته باشد. پس از كربوهيدرات‌ها، چربي‌ها نيز بيش از پروتئين منجر به القاي پاسخ التهابي پس از جذب غذا مي‌شوند. در بين انواع چربي‌ها، مصرف ω3 در دوز بالا و MUFA (Monounsaturated fatty acid) با كاهش سطح سرمي‌ بيوماركرهاي التهابي و آديپوسيتوكين‌هاي پس از مصرف غذا همراه بود. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد از ميان درشت مغذي‌هاي رژيم غذايي، كربوهيدرات بيشترين نقش را در پيشروي عوامل خطر سنتي سندرم متابوليك و فرايندهاي التهابي پس از غذا ايفا مي‌نمايد. با اين وجود انجام تحقيقات بيشتر و نيز تعديل نقايص طراحي مطالعات موجود، مؤيد نتايج نهايي خواهد بود.