بررسي و مقايسه‌ي وضعيت كنترل عفونت در كاركنان و بيماران بخش همودياليز، قبل و بعد از آموزش

مقدمه: با در نظر گرفتن اين كه، در كشور ما بيش از 23 هزار بيمار تحت همودياليز وجود دارند كه تعداد آن‌ها نيز در حال افزايش است و اين كه، در استان ما آماري در مورد وضعيت رعايت بهداشت و كنترل عفونت در بخش همودياليز وجود نداشت، اين مطالعه با هدف بررسي و مقايسه‌ي رعايت استانداردهاي كنترل عفونت در كاركنان و بيماران بخش همودياليز بيمارستان الزهراي (س) اصفهان، قبل و بعد از آموزش، به انجام رسيد. روش‌ها: در يك مطالعه‌ي تحليلي آينده‌نگر از نوع Quasi experimental، ابتدا ارزيابي قبل از انجام مداخله روي كاركنان و بيماران در بخش دياليز بيمارستان انجام گرفت؛ سپس، يك مداخله‌ي آموزشي دو ماهه و بعد، تكرار ارزيابي و مقايسه نتايج دو مرحله انجام شد. در اين مطالعه، چهار موضوع رعايت شستشو يا ضد عفونى دست توسط كاركنان، انجام روش‌هاي آسپتيك توسط كاركنان، رعايت شستشوى محل تزريق در فيستول يا گرافت قبل از دياليز توسط بيمار و رعايت استانداردهاى كنترل عفونت از نظر ضدعفونى وسايل و تجهيزات در بخش دياليز، بررسي شد. يافته‌ها: قبل از مداخله، 6 نفر (46.1 درصد) از 13 پرستار، شستشو يا ضدعفوني دست و 8 پرستار، (61.5 درصد) روش‌هاي آسپتيك را رعايت مي‌نمودند؛ 14 نفر (32.55 درصد) از 43 بيمار، قبل از دياليز، شستشوي محل تزريق فيستول يا گرافت را رعايت مي‌كردند؛ و ضدعفوني وسايل و تجهيزات توسط 10 نفر (76.9 درصد)از كاركنان رعايت مي‌شد. بعد از مداخله، هر 13 پرستار (100 درصد) دست خود را قبل از دياليز مي‌شستند يا ضدعفوني مي‌كردند و 12 نفر (92.3 درصد) نيز روش‌هاي آسپتيك را رعايت مي‌نمودند؛ شستشوي محل تزريق در فيستول يا گرافت، قبل از انجام دياليز، توسط 14 بيمار از 34 نفر (41.1 درصد) رعايت مي‌شد؛ و كنترل عفونت از نظر ضدعفوني وسايل و تجهيزات توسط 12 نفر (92.3 درصد) از كاركنان انجام مي‌گرفت. انجام آزمون‌هاي χ2 و دقيق Fisher نشان داد كه رعايت شستشوي دست توسط پرستاران بعد از مداخله نسبت به قبل از آن اختلاف معني‌دار پيدا كرده بود؛ ولي در موارد ديگر، تفاوت معني‌دار بين قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد (0.05 P). نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي حاصل از اين پژوهش، نياز به تأكيد و تداوم آموزش براي كاركنان و نيز بيماران در بخش همودياليز، به شدت احساس مي‌شود. پيشنهاد مي‌گردد، آموزش به طور مداوم و جدي به كاركنان و بيماران به صورت مدون و مستمر، همراه با پايش سطح علمي دقيق‌تر پرستاران، در دستور كار قرار گيرد.