معرفي نسخ خطي «غُررِ دُرر» حسيني سمرقندي (زنده در قرن پنجم هجري قمري)

فاقد عنوان لاتين

هرچند پژوهشگران حوزۀ زبان و ادبيات فارسي، از ديرباز به تصحيح متون كهن ادب فارسي توجه ويژهاي داشتهاند، برخي از اين متون با گذشت قرنها، هنوز احيا و تصحيح نشده اند. كتاب غررِ درر، اثر ابوالبركات حسيني سمرقندي، يكي از همين متون اخلاقي است كه با وجود دارا بودن حكايات آموزنده از صدر اسلام و گفتار بزرگان دين از پيامبر و صحابه و امامان گرفته تا اوليا و مشايخ، متأسفانه با گذشت قرن‌ها از نگارش آن، تاكنون تصحيح و چاپ نشده است. نگارندگان در اين پژوهش در پي پاسخ به اين پرسش‌ها هستند: «غرر درر» چگونه كتابي و داراي چه محتوا و نسخه‌هايي است؟ مؤلف آن، چه كسي با چه ويژگي‌هاي مذهبي و كلامي است؟ در آغاز اين پژوهش، دربارۀ نويسنده و محتواي كتابش سخن به ميان آمده و در ادامه، به معرفي نسخه‌هاي موجود از غررِ درر پرداخته شده است. اين پژوهش با بررسي ويژگي‌هاي رسم‌الخطي و املاييِ نسخۀ پايه پايان مي‌پذيرد. پژوهش حاضر با روش تحقيقِ توصيفي‌تحليلي انجام شده و از نظر ابزار نيز كتابخانه‌اي است. از طريق بررسي سلسله‌سندهاي احاديث و اقوال كتاب و شناسايي مشايخ و استادان ابوالبركات و شخصيت هايي كه در كتاب از آن‌ها ياد شده است چون صوفيان و محدثان، پي برده شد كه نويسندۀ غررِ درر در قرن پنجم هجري به دنيا آمده است. از نظر اعتقادي و كلامي، ميتوان حسيني سمرقندي را «صوفيِ سنيمذهبِ ماتُريدي» دانست كه ارادت خاصي نيز به اهل بيت پيامبر(ع) داشته است. نگارندگان با بررسي غرر درر به اين نتيجه رسيدند كه كتاب از لحاظ ساختار و محتوا به سبك تنبيه الغافلين ابوالليث سمرقندي تدوين شده است.