بررﺳﯽ و ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﺴﺠﺪ روﺳﺘﺎي ﺗﺮﺟﺎن ﺳﻘﺰ ﺑﺮرﺳﯽ و ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﺴﺠﺪ روﺳﺘﺎي ﺗﺮﺟﺎن ﺳﻘﺰ

ُﺮدﺳﺘﺎن اﯾﺮان، از ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻧﻮع ﻣﻌﻤﺎري، ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در دورة اﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﮐُﺮدﺳﺘﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ درك وﺳﯿﻊﺗﺮي از وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ. ﻫﺪف ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ و ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﺴﺠﺪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ روﺳﺘﺎي ﺗﺮﺟﺎن در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﻘﺰ اﺳﺖ. ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﮑﺘﻮب ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ »ﻧﻮراﻟﻨﺴﺎ« ﻫﻤﺴﺮ ﻣﺤﻤﺪاﻣﯿﻦ ﺑﯿﮓ ﻣﺎﻟﮏ روﺳﺘﺎي ﺗﺮﺟﺎن در ﺳﺎل 1258 ﻫ. ق. در دورة ﻗﺎﺟﺎرﯾﻪ ﺑﻨﺎ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻣﺪارك ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﺆﯾﺪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻮراﻟﻨﺴﺎ، ﻣﺴﺠﺪ ﺗﺮﺟﺎن اﻫﻤﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﯾﺎﻓﺖ و رﺳﻤﺎً ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ داراﻟﻌﻢ روزﮔﺎر ﺧﻮد ﺑﺪل ﮔﺮدﯾﺪ، ﺗﺎ ﺟﺎي ﮐﻪ اﺷﺘﯿﺎق ﻃﻠﺒﻪﻫﺎ و روﺣﺎﻧﯿﻮن زﯾﺎدي را از ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﻨﻄﻘﮥ اﻃﺮاف و ﺣﺘّﯽ ﺧﺎرج از اﯾﺮان ﺑﺮاي ﺗﺤﺼﯿﻞ در اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﻪ ﺟﻠﺐ ﮐﺮد. در ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻼش ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ دﻟﯿﻞ اﻫﻤﯿﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﺴﺠﺪ ﺗﺮﺟﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ دارﻟﻌﻠﻢ ﻣﻨﻄﻘﮥ ﻣُﮑﺮﯾﺎن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. ﻓﺮض ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﻒ ﮐﺮدن روﺳﺘﺎﻫﺎي ﻗﺎﻗﻼوه، ﺷﯿﻼﻧﺎوا و ﻗﺎزﻟﯿﺎن ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻧﻮراﻟﻨﺴﺎ و اداره ﺗﺮﺟﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻤﺪاﻣﯿﻦ ﺑﯿﮓ و اﻧﺘﺨﺎب آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﮐﺰ ﺑﺨﺸﯽ از ﺳﺎوﺟﺒﻼغ در ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎرﯾﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻋﻠﻤﯽ ﺗﺮﺟﺎن دو ﭼﻨﺪان اﻓﺰود. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از روش ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪاي و ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﯿﺪ، ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم اﺻﻼﺣﺎت اراﺿﯽ ﻋﺼﺮ ﭘﻬﻠﻮي ﺑﺎ ﻫﺪف ﻗﺮار دادن وﻗﻔﯿﺎت ﻣﺴﺠﺪ ﺗﺮﺟﺎن و اﯾﺠﺎد ﻣﺪارس و داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎي ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﺟﺪﯾﺪ، ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ از اﻫﻤﯿﺖ و اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮﺟﺎن ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﮐﺎﺳﺖ.

this article has no abstract