مروري بر منابع مكتوب تاريخ سياسي و اجتماعي ..… مروري بر منابع مكتوب تاريخ سياسي و اجتماعي دوره اشكاني

دوران اﺷﮑﺎﻧﯽ ﯾﮑﯽ از دورهﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺗﺎرﯾﺦ اﯾﺮان ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرود و ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﺮاﺑﻬﺎم ﺑﻮدن، ﺑﺎزﺳﺎزي و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آن ﺑﻪوﯾﮋه از ﻧﻈﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، داراي ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎري اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ در ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ و رﻓﻊ اﺑﻬﺎﻣﺎت اﯾﻦ دوره ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ. از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ دوره اﺷﮑﺎﻧﯽ، ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ و ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﻮرﺧﺎن و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن، و ﺳﮑﻪﻫﺎي ﺷﺎﻫﺎن اﺷﮑﺎﻧﯽ اﺳﺖ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﻮش ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و ﺳﻨﮓ ﻧﺒﺸﺘﻪﻫﺎي ﺷﺎﻫﺎن ﭘﺎرﺗﯽ و ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ، و ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﺳﺘﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ از اﯾﻦ دوران ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻔﺎل ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ را اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي زﺑﺎنﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﻫﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻧﻬﻔﺘﻪ در آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر ارزﺷﻤﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﺳﺪهﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻧﯿﺰ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ روي ﻣﻨﺎﺑﻊ ذﮐﺮ ﺷﺪه و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دادهﻫﺎي ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﺳﺘﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ اﯾﻦ دوران، ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ و اﻃﻼﻋﺎت ارزﺷﻤﻨﺪي دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻤﺪه ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﯾﻦ دوره و ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ ﺳﺪهﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. آﻧﭽﻪ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ اﯾﻨﮑﻪ در اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﺧﯽ از آﺛﺎر ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﮐﻬﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ آﻧﻬﺎ، ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺟﺎﻧﺐ اﺣﺘﯿﺎط رﻋﺎﯾﺖ ﮔﺮدد. از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺑﻬﺎﻣﺎت دوره اﺷﮑﺎﻧﯽ، اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي ﻫﻤﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﻧﺒﻮده و ﺿﺮوري اﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺸﺘﺮك و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪاي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ، و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻨﺎر ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ، ﺑﺎﻋﺚ درك ﺑﻬﺘﺮي از اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﻦ دوران ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

this article has no abstract