مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي حفاريهاي نفتي در مناطق جنوب در عصر قاجار

چكيده فارسي :

ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ، ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻﺗﯽ ﺑﺮاي ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪات ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ و ﺑﺮآوردن ﻧﯿﺎز ﺟﻮاﻣﻊ، ﻧﻔﺖ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ذﻏﺎل ﺳﻨﮓ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ از آن ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻣﺸﺘﻘﺎت دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﻣﺪ. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺷﺮوع آن ﺑﺎ ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﻧﻔﺖ از ﮐﺸﻒ و اﺳﺘﺨﺮاج در ﮐﺸﻮر اﯾﺮان، رﻗﺎﺑﺖ ﻣﯿﺎن ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ آن ﺷﺪت ﮔﺮﻓﺖ و اوﻟﯿﻦ اﻣﺘﯿﺎز ﻧﻔﺖ ﺟﻨﻮب اﯾﺮان ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻈﻔﺮاﻟﺪﯾﻦ ﺷﺎه ﻗﺎﺟﺎر ﺑﻪ وﯾﻠﯿﺎم ﻧﻮﮐﺲ دارﺳﯽ ﺗﺒﻌﻪ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ واﮔﺬار ﮐﺮد و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ در آن زﻣﺎن ﻫﯿﭻ ﺣﺰب ﺳﯿﺎﺳﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ و ﻣﺮدم آﺑﺎدان زﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﻓﺮدي ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﯿﺦ ﺧﺰﻋﻞ و ﻧﻮاﺣﯽ ﺑﺨﺘﯿﺎري ﻧﺸﯿﻦ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻧﯿﺰ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ ﺳﺮدار اﺳﻌﺪ ﺑﺮآن ﺣﺎﮐﻢ و ﻫﺮدو ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ اﻧﮕﻠﯿﺲ ﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ، اﻣﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮد ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮑﯽ اﯾﺮان و وﻓﻮر و ارزاﻧﯽ ﻧﻔﺖ آن، ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻠﺖ ﺣﻀﻮر ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن در اﯾﺮان ﺑﻮد و در اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﻘﻼب شوروي، روسيه را از ادامه جنگ و رسيدن به پيروزي و آرزوهاي تزار به مدت كوتاهي از نفوذ آنان بر ايران كاست.