توسعه به مثابه بي‌نوايي اخلاقي: سيري در انديشه مجيد رهنما

فاقد عنوان لاتين

از دهه ­هاي پاياني قرن بيستم به اين سو، برخي از انديشمندان در بسياري از بخش‌هاي جهان، خاصه جهان سوم، ايده "توسعه" را به چالش كشيده اند. بر اين اساس، تعريف نويني از توسعه شكل گرفته است كه عمدتاً برآمده از تجارب خاصه تجربه­ هاي ناموفق توسعه در جهان سوم بوده است. يكي از مهم­ترين شخصيت­هايي كه به انتقاد از برنامه­هاي توسعه­اي، بخصوص برنامه­ هاي توسعه ­اي نهادها و سازمان­هاي بين ­المللي، دست زد، مجيد رهنماست كه خود زماني دستي قوي در اجراي برنامه ­هاي توسعه در اقصا نقاط جهان داشت و اكنون هم به عنوان يكي از مهم­ترين متفكران گفتمان پسا توسعه مطرح است. در اين مقاله تلاش مي ­شود با استفاده از مطالعات اسنادي و كتابخانه ­اي و با خوانشي عميق در آثار رهنما مهم­ترين نقطه­ نظرهاي وي در مورد تجربه توسعه و ناكامي هاي آن در دنيا تبيين و تشريح گردد. رهنما با استفاده از روش­ خاص خود به سير در تاريخ توسعه پرداخته است. او اجتماعاتي را كه هنوز گفتمان توسعه به آن راه نيافته مي­ ستايد و از آن به عنوان جوامعي اخلاقي ياد مي ­كند كه مردمانش فضائل بي ­شماري دارند امّا به تدريج زرق و برق طرح­ هاي توسعه و وعده ­­و وعيد­هاي آن در اين اجتماعات رسوخ كرده و مردم محلي را دچار اقتصادزدگي و بي­نوايي اخلاقي مي­كند. از اين منظر، توسعه «هديه ­اي خطرناك» است كه اخلاق را در جوامع بومي زايل مي كند.

فاقد چكيده لاتين