شناسايي و اولويت‌بندي معيارهاي موفقيت پروژه‌هاي تحقيق و توسعه در پژوهشگاه صنعت نفت ايران‌ با رويكرد تحليل سلسله مراتب فازي

Identification and Prioritization of Success Criteria in Research and Development Projects of Iran Petroleum Industry Research Institute Using Fuzzy AHP Approach

امروزه شركت‌هاي صنعتي با رقابت سختي در بازارهاي جهاني مواجه هستند، لذا از پروژه‌هاي تحقيق و توسعه جهت بقا در بازار و يا كسب برتري نسبت به رقبا استفاده مي‌نمايند. براي ارزيابي دقيق ميزان موفقيت پروژه‌هاي تحقيق و توسعه و تلاش در جهت بهبود آن، به معيارهاي منحصربه‌فردي متناسب با ويژگي‌هاي خاص اين پروژه‌ها نياز است. با وجود مطالعات متعددي كه در خصوص معيارهاي موفقيت پروژه‌هاي ساخت و احداث صورت پذيرفته است، شناسايي و دسته‌بندي معيارهاي موفقيت پروژه‌هاي تحقيق و توسعه كمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هدف اين پژوهش، شناسايي و اولويت‌بندي معيارهاي موفقيت پروژه‌هاي تحقيق ‌و توسعه‌ در پژوهشگاه صنعت نفت ايران به‌عنوان يكي از بزرگ‌ترين پژوهشگاه‌هاي ايران ميباشد. ابتدا از طريق مرور ادبيات و هم‌چنين انجام مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته با خبرگاني از پژوهشگاه صنعت نفت در خصوص تجربيات 10 سال اخير آنها، معيارهاي موفقيت در پروژه‌هاي تحقيق و توسعه شناسايي شدند، سپس با استفاده از فرآيند تحليل سلسله‌مراتب فازي، معيارهاي شناسايي شده اولويتبندي شد. بر اساس نتايج كسب شده، 6 معيار اصلي و 17 زيرمعيار براي موفقيت پروژه‌هاي تحقيق و توسعه در پژوهشگاه صنعت نفت شناسايي شد كه سه معيار: تكنيكي، سازماني و فناوري-دانشي در بين معيارهاي اصلي و چهار معيار: رضايت بهره‌بردار، كسب اعتبار، تطابق با الزامات كارفرما و تأثير بر كسب و كار سازمان در بين زيرمعيارهاي شناسايي شده، بالاترين اولويت را كسب كردند.

Industrial companies face stiff competition in global markets nowadays, so they invest in R&D projects to survive in the market and to reach the competitive advantage, but few of them succeed. To evaluate the success of R&D projects and strive to improve them, unique criteria are required that are tailored to the specific characteristics of those projects. The purpose of this research is to identify and prioritize the success criteria of R&D projects in Iran's Petroleum Industry Research Institute as the largest research institute in Iran. At first, the criteria for success in research and development projects were identified through a literature review as well as semi-structured interviews with experts from the Petroleum Industry Research Institute and then prioritized using the Fuzzy analytical hierarchical process. According to the results, 6 main criteria and 17 sub-criteria were identified for the success of these projects, which three criteria including technical, organizational and technology-knowledge among the main criteria and four sub-criteria including user satisfaction, creditworthiness, compliance with employer requirements and Impact on business organization among the identified sub-criteria, acquired the highest priority.