الگوي مفهومي تعامل مدرسه، خانواده و مسجد از منظر تعليم و تربيت اسلامي

Developing An Interactive Model of School, Family and Mosque's Roles on Realization Of Educational Goals With Regard To Islamic Education

هدف اين پژوهش تدوين الگوي تعاملي نقش نهادهاي تربيتي مدرسه، خانواده و مسجد در تحقق اهداف تربيتي از منظر تعليم و تربيت اسلامي بوده است. رويكرد پژوهش كيفي و شيوه مطالعه موردي كيفي مي باشد. مشاركت كنندگان بالقوه شامل 37 نفر در سه گروه مدرسه (مديران مدارس، مسئولان آموزش و پرورش و اعضاي هيأت علمي دانشكده علوم تربيتي)، خانواده (مشاوران خانواده، مراكز مشاوره، انجمن اولياء و مربيان) و مسجد(حوزويان، ائمه جماعات و جمعه) بودند كه با روش نمونه گيري هدفمند و تكنيك معيار و براساس اشباع نظري مشاركت كنندگان پژوهش انتخاب شدند. بر اساس يافته هاي به دست آمده، شبكه مضامينِ الگوي تعاملي مدرسه، خانواده و مسجد به عنوان مضمون فراگير شامل هفت مضمون سازمان دهنده مباني انديشه اي، جهت گيري تعامل، محور تعامل، مخاطبين تعامل، چرايي تعامل، موانع تعامل و چگونگي تعامل كه هر كدام نيز داراي مؤلفه هاي گوناگون (مضامين پايه) بودند. به ترتيب از مهمترين مضامين پايه براي مضامين سازمان دهنده ميتوان از تولي و تبري، جهت گيري توحيدي، همگرايي در اهداف، تفاوتهاي فرهنگي، پاسخگويي به محيط، مجريان ناكار آمد و تدوين قوانين هدايتگر نام برد.با ا ستفاده ا ز معيارهاي اعتبارسنجي كيفي قابل قبول بودن از طريق همسوسازي و قابل اعتماد بودن، اعتبار الگو مورد بررسي قرار گرفت. از پيشنهادها اين پژوهش ميتوان به طراحي الگوي تربيت نيروي شايسته متناسب با نقش هر نهاد بر مبناي يافته هاي اين الگو ا ز قبيل تربيت معلمان كارآمد، تربيت ائمه جماعات كارآمد و ... اشاره كرد.

The aim of the present study was to develop an interactive pattern of the role of educational institutions of school, family, and mosque in realizing educational goals from the perspective of Islamic education. Research approach is a qualitative case study. The potential participants include 37 people in three school groups (school administrators, education officials and faculty members of the faculty of education), families (family counselors, counseling centers, and parents’ associations) and mosques (Hozavian, Jamaat Aemmeh) that were selected by purposive sampling criterion techniques based on theoretical saturation. Based on the obtained findings, the theme network interactive pattern of school, family and mosque as a comprehensive theme consists of seven organizing themes of basic thoughts, interaction orientation, interaction axis, interaction addressee, interaction motive, interaction barriers and the manner of interaction which each one also had various components (basic themes). By qualitative validating criteria the acceptability through consistency and the reliability of the pattern was investigated. Findings of this study can be considered at macro and micro level to policymaking and performing in all three areas of school, family and mosque