پيامبر اسلام(ص) و مديريت تعالي‌بخش در اقتصاد سياسي

The Prophet Muhammad (PBUH) and the Sublime Management in Political Economy

هر جامعه‌اي اعم از بدوي و مدني، مبتني بر يك شكل‌بندي سياسي است كه براي ماندگاري خود بايد از يك ساز و كار اقتصادي بهره‌مند باشد. اين ساز و كار اقتصادي در زمان جاهلي بر استفاده ابزاري از موقعيت جغرافيايي مكه به‌عنوان يك منطقه استراتژيك تجاري- ديني و نيز اقتصاد قبيله با مولفه‌هايي چون غارت، غنيمت و... مبتني بوده است. با ظهور اسلام و تشكيل جامعه اسلامي تحت رهبري حضرت محمد(ص) قابل انتظار است كه نظام نوپاي وي هم نيازمند بنيان و ساز و كاري اقتصادي بوده و اقتصاد اعراب جاهلي كه به‌صورت و سيرت در وضعيتي بدوي و عمدتاً غيراخلاقي قرار داشت، مورد تأييد اسلام نباشد. وانگهي عبور از اين ساختار و جايگزيني آن با نظامي جديد از مبادي و مباني اقتصادي هم ممكن نبود. لذا تحقيق حاضر به دنبال ارائه چارچوبي روشي‌ براي فهم درست‌تر از مديريت پيامبر(ص) در حوزه اقتصاد سياسي و در رويارويي با اقتصاد سياسي صدر اسلام است. رفتار مديريتي پيامبر(ص) در مسير تعالي‌بخشي‌ است و ما مي‌توانيم اين تعالي‌بخشي را در مفهوم امروزي ايدئاليسم‌‌ عيني‌گرا پي گرفته و قابل فهم نماييم و امروزه نيز به‌عنوان الگويي قابل قبول در مديريت اقتصاد سياسي از آن بهره‌مند شويم.

Every society, either primitive or civilized, is based on a political formation that requires to use an economic mechanism in order to survive. Throughout Jahiliyyah, this economic mechanism was based on the instrumental use of Mecca's geographical location as a commercial-religious region, and also based on the tribal economy with such factors as plundering, looting and so on. With the advent of Islam and the formation of an Islamic community under the leadership of the prophet Muhammad (PBUH), it was expectable that his newly-established system required economic mechanism, and also the economy of Jahiliyyah Arabs, which was primitive and mostly immoral, was not confirmed by Islam. Furthermore, going beyond this structure and replacing it with a new one was not possible economically. Thus, the present study aimed at presenting a theoretical framework to help better understand the prophet Muhammad's (PBUH) political-economy management as it opposed the political economy of early Islam. The prophet Muhammad's (PBUH) management was sublime and we can follow this sublimity in the objective idealism and make it more comprehensible and benefit from it as an acceptable model in political-economy management.