مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ﻣﺮاﻋﺎت ﻧﻈﯿﺮ در ﺳﻮرۀ اﻧﻌﺎم و ﻧﻘﺶ آن در اﻧﺴﺠﺎم ﺳﻮره

چكيده فارسي :

وﯾﮋﮔﯽ اﺻﻠﯽِ ﻣﺘﻦ اﻧﺴﺠﺎم اﺳﺖ و از ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺟﺰاء ﯾﮏ ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽ ﺳﺎزد، اﻧﺴﺠﺎم واژﮔﺎﻧﻲ ﺷﺎﻣﻞ »ﺗﮑﺮار« و »ﻫﻢ آﯾﯽ« اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ راﺑﻄﮥ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ واژﮔﺎن ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ اﺳﺖ. »ﻣﺮاﻋﺎتﻧﻈﯿﺮ«، ﻣﺼﺪاق »ﻫﻢ آﯾﯽ« اﺳﺖ و در آن واژهﻫﺎﯾﯽ در ﺳﺨﻦ ﺑﻪﮐﺎرﺑﺮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ، داﺧﻞ در ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ و زﻣﯿﻨﮥ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ. در »ﺗﻀﺎد« ﻧﯿﺰ »ﻫﻢ آﯾﯽ« وﺟﻮد دارد؛ زﯾﺮا در آن ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮۀ ﺗﺤﻠﯿﻞ ادﺑﯽ، ﺗﻨﺎﺳﺐﻫﺎي ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ واژﮔﺎن را در ﺳﻮرۀ اﻧﻌﺎم دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﻧﻌﺎم ﮐﻪ ﭘﯿﺎم اﺻﻠﯽ آﯾﺎت آن، ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺷﺮك و دﻋﻮت ﺑﻪ ﺗﻮﺣﯿﺪ اﺳﺖ؛ از آﻓﺮﯾﻨﺶ، ﮔﺴﺘﺮده ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ و ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ در آن ﻧﻤﻮدي ﺑﺎرز دارد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ درﺑﺎرۀ اﻧﺴﺎن و اﻋﻀﺎي ﺑﺪن، ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و زﻧﺪﮔﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ او، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن واژﮔﺎﻧﯽ ﯾﺎﻓﺖﻣﯽﺷﻮد. اﻓﻌﺎل و ﺻﻔﺎت اﻟﻬﯽ ﻧﯿﺰ ﺳﻬﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ را ﺑﻪﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎصدادهاﻧﺪ. ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﻮرۀ اﻧﻌﺎم ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ روﺷﻦ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي »ﻣﺮاﻋﺎتﻧﻈﯿﺮ« در آن ﻓﺮاوان اﺳﺖ و ﺑﺎ »ﺗﻀﺎد« در ﻫﻢ ﺗﻨﯿﺪهاﻧﺪ و ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و ﻫﻤﺴﻮ ﺑﺎ اﻫﺪاف و ﻣﺤﻮر ﺳﻮره اﺳﺖ و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ آن را اﺛﺒﺎت ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.