بررسي پارامترهاي سياسي - امنيتي موثر بر افزايش وابستگي ژئوپليتيكي جمهوري آذربايجان به ايران؛ با تاكيد بر منطقه‌ي خودمختار نخجوان

The Political-security parameters Influencing the Increase in Geopolitical Dependence of Azerbaijan to Iran: With Emphasis on the Autonomous Region of Nakhichevan

وابستگي كشورها به همديگر در عرصه ­هاي مختلف، بر وزن ژئوپليتيكي و نوع رفتار آنها در عرصه بين­ المللي تاثير فراواني دارد. جمهوري خودمختار نخجوان به‌عنوان بخشي از كشور آذربايجان، توسط دالان زنگ زورمگري ارمنستان از سرزمين مادري جدا افتاده است و پس از جنگ قره­باغ، تنها راه ارتباط زميني بين نخجوان و جمهوري آذربايجان، استفاده از خاك ايران است. با توجه به روابط امنيتي و چالش­هاي فراواني كه در طي ساليان گذشته بين دولت آذربايجان و ايران بوجود آمده است و همچنين با توجه به عدم پيوستگي جغرافيايي اين كشور با واحد برونگان خود (نخجوان)، كه از بزرگترين مشكلات استراتژيكي اين كشور مي باشد، بايد با افزايش سطح وابستگي ژئوپليتيكي نخجوان به ايران، نوع روابط دو كشور آذربايجان و ايران را تغيير داد. از نگاه كارشناسان، گسترش همكاري­ هاي منطقه­ اي بين استان­هاي مرزي شمال­ غربي ايران با نخجوان، تلاش­ به منظور كاهش نفوذ قدرت­ منطقه ­اي تركيه در آذربايجان (نخجوان)، استفاده از اشتراكات مذهبي به‌عنوان يك عامل سياسي براي افزايش روابط، موثرترين عوامل براي افزايش وابستگي نخجوان به ايران در بعد سياسي- امنيتي هستند.

Dependence of countries to each other has lots of effects in the Geopolitical weight and type of behavior. Relations between Iran and Azerbaijan, from the beginning of 1990, when the country gained its independence, faced with challenges. The Nakhichevan as part of the Azerbaijan Separated by Zangezurmargi corridor from motherland. After the Nagorno-Karabakh War, Iran has been the only way between Nakhichevan and Republic of Azerbaijan. Due to the many challenges and security relations between the governments of Azerbaijan and Iran over the years and also due to the lack of geographical continuity of the country with its exclave unit (Nakhichevan) that it is the biggest strategic problems of Nakhichevan, Which it can be used for dependence of Nakhichevan to Iran and changing the level of relations between two countries. The method research of this paper is descriptive-analytic and collecting data for this paper is based on using library resources and questionnaire for surveying and prioritizing of various variables in Political-security fields for increasing dependency of Nakhichevan to Iran. According to the results and the experts' views, Development of regional cooperation between border regions in northwestern of Iran, Nakhichevan,Trying to reduce the influence of regional power such as Turkey in Azerbaijan (Nakhichevan),Using of the same religion as a political factor for increasing level of relation, have been the most effective factors for increasing Nakhichevan's dependence on Iran in the political-security dimension.