بررسي وتحليل صنايع بديعي در كلام امام رضا وامام سجاد(ع)

An Investigation of Spiritual Figures of Speech1 in the Words of Imam Reza (P.B.U.H.) and Imam Sajjad (P.B.U.H.)

آرايه هاي بديع زيورهايي هستند كه سخن را آراسته و فهم كلام را آسان تر و زبان عادي را به زبان هنري نزديك تر مي سازند. كاربست اين آرايه ها در كلام از شاخصه هاي توانمندي گوينده است. سخنان گهربار ائمه(ع) كه سرشار از بلاغت، فصاحت و انواع مسائل فني و ادبي است متاثر از آشنايي با قرآن و علم الهي از منظر ادبي وبلاغي در درجه بالايي قرار دارد و دريايي از علوم ادبي وبلاغي است. اين بزرگواران با به كارگيري صنايع بديعي تاثير كلام خويش را دوچندان كرده اند. نكته قابل توجه اين كه خطابه عربي بيشتر در زمينه بررسي آرايه هاي بياني مورد توجه پژوهشگران بوده وكمتر از منظر آرايه هاي بديعي مورد پژوهش قرار گرفته است. دراين پژوهش به روش توصيفي تحليلي، ضمن بررسي آرايه هاي بديعي(معنوي) در كلام امام سجاد(ع)وامام رضا(ع) به ارزيابي و شناخت عناصر زيبايي شناسي معنوي و تاثيرآن ها دركلام اين دو بزرگوار پرداخته ايم.

Spiritual figures of speech are ornaments that decorate the speech and bring the ordinary language closer to the figurative language. They make understanding of the word easy, too. Employing them in the speech indicates the capabilities of the speaker. The eloquent words of the Imams (P.B.U.H.), which are full of rhetoric, eloquence, and various technical and literary issues, are influenced by the familiarity with the Quran and the divine knowledge. Their words are at a high level from the literary and rhetorical point of view and are considered as a sea of literary and rhetorical sciences. The Great Imams (P.B.U.H.) have multiplied the effects of their words with the use of spiritual figures. It is noteworthy that the Arabic speech has been mostly examined from the perspective of rhetorical figures, and there has been little research conducted from the perspective of spiritual figures of speech. This research, using descriptive and analytic approaches, investigated the spiritual figures of speech in the words of Imam Sajjad (P.B.U.H.) and Imam Reza (P.B.U.H.) and assessed and recognized the elements of spiritual aesthetics and their effects in the words of these greats.