انسان شناسي از منظرنهج البلاغه (باتاكيد بر خطبه 32)

Anthropology from the perspective of Nahj al-Balagha with emphasis on sermon 32

بررسي سرشت و حقيقت انسان و ابعاد وجودي او، از موضوعاتي است كه همواره مورد توجه عالمان دين، فيلسوفان و روانشناسان بوده است. انديشمندان در طول تاريخ و روان شناسان در يك قرن اخير كوشيده اند،وجود تشابه و تفاوت شخصيت‌هاي مردم را بررسي كنند. و انواع شخصيت هاي متفاوت را بيان كرده ا ند و نتوانستند به طور واقعي به شخصيت انسان پي ببرند.ما معتقديم از طريق كتاب هاي ديني مثل قرآن و نهج البلاغه بهتر مي توان شخصيت واقعي انسان را شناخت و تقسيم بندي كرد. خطبه 32 نهج‌البلاغه انسان ها را به چهار گروه دنيا طلب يعني 1- فاسدان بي‌كفايت كه به دليل ناتواني به سراغ دنيا نمي‌روند، 2- ظالمان زورمدار كه با زور و ظلم درپي دستيابي به دنيا هستند، 3- دنياپرستان رياكار كه با تزوير و فريب دنيا را طلب مي‌كنند و 4- زاهدين دروغين كه درپي آنند تا مردم آنها را قانع و زاهد بپندارند. و گروهي كه قابل مقايسه با اين چهار گروه نيستند يعني مردان خدا كه دنيا را گذرگاه آخرت دانسته و با ايمان و عمل صالح آماده سراي آخرت مي‌شوند، تقسيم كرده‌اند. در اين مقاله ويژگي‌هاي اين گروه ها و تفاوت آنها با يكديگر مورد بررسي قرار گرفته است. اين تقسيم بندي نشان دهنده اهميّت عقيده در ساختار شخصيت انسان و تشخيص خصوصيات متمايز كننده او است و نيز رفتار انسان را به شكلي خاص و مشخص كه موجب تمايز او از ديگران شود جهت مي‌دهد.

The study of the nature and truth of man and his existential dimensions are subjects that have always been of interest to scholars, philosophers, and psychologists. Scientists throughout history and psychologists over the last century have tried to examine the similarities and differences between people's personalities. They have expressed different kinds of personalities and could not really understand the human personality. We believe that through religious books such as the Quran and Nahj al-Balagha we can better understand and classify the true human personality. Sermon 32 of Nahjul Balagha divides humans into four groups of the worldling Incompetent corrupt, who do not reach the world because of their inability; Tyrant oppressors who seek the world by force and cruelty; hypocritical worldlings who seek the world by trickery and deception, false ascetics are the ones who try to make people believe them. There is a group that is not comparable to these four groups, namely the believers, who consider the world as the crossroads of the Hereafter and are prepared for the hereafter by faith and good deed. In this article, the characteristics of these groupsand their differences with each other are studied. This classification reflects the importance of belief in the structure of human personality and the recognition of his distinctive characteristics, as well as directing human behaviour in a specific and distinctive manner that distinguishes it from others