اثربخشي آموزش مهارت‌هاي ارتباطي بر تعارض والد - فرزندي نوجوانان پسر كم‌توان ذهني شهر يزد

The effect of communicational skills training on parent-child conflict in boys adolescents with intellectual disability in Yazd

پژوهش حاضر به منظور بررسي اثربخشي آموزش مهارت­هاي ارتباطي بر تعارض والد- فرزندي در نوجوانان پسر كم­توان ذهني شهر يزد انجام شده است. روش پژوهش از نوع آزمايشي و طرح اين پژوهش از نوع پيش ­آزمون- پس­آزمون با گروه كنترل بوده و جامعۀ آماري دانش ­آموزان پسر كم ­توان ذهني 11 تا 20 ساله را شامل مي­شود كه در سال تحصيلي 94-93 در مدارس خاصّ كم­ توان ذهني شهر يزد مشغول به تحصيل بوده ­اند. نمونۀ اين پژوهش شامل 40 دانش ­آموز است كه به­ طور تصادفي انتخاب و در دو گروه آزمايش و گواه (20 نفر براي هر گروه) جايگزين شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ رفتار تعارض رابين و فاستر بود كه همۀ شركت­كنندگان، آن را در پيش­آزمون و پس­آزمون تكميل كردند. برنامۀ آموزش مهارت­هاي ارتباطي طي 12 جلسۀ 50 دقيقه ­اي بر روي گروه آزمايش اجرا شد. به منظور تجزيه و تحليل داده­ هاي جمع ­آوري ­شده، علاوه بر آمار توصيفي از آمار استنباطي مانند آزمون t مستقل و تحليل كواريانس استفاده شد. يافته­ هاي اين پژوهش نشان مي­دهد بين دو گروه آزمايش و گواه از لحاظ تعارض والد- فرزندي و ابعاد آن تفاوت معني­دار وجود دارد (01/0 p<). نتايج حاصل از تحليل داده ­ها حاكي از آن است كه آموزش مهارت­هاي ارتباطي باعث كاهش تعارض والد- فرزندي (%70/41 =اندازۀ اثر) و مؤلفه­ هاي آن، در دانش ­آموزان گروه آزمايش در مقايسه با گروه گواه شده است. از اين رو پيشنهاد مي­شود در مدارس خاصّ دانش­ آموزان كم­ توان ذهني، بر آموزش مهارت­هاي ارتباطي تأكيد شود.

This study examined the effect of communicational skills training on parent-child conflict in boys adolescents with intellectual disability in Yazd. The design of this study was pretest-posttest with control group type and the population included boys with intellectual disability 11-20 years intellectual disability special schools in Yazd in the academic year 2014-2015. The sample included 40 students that randomly selected and divided into experiment and control groups (20 persons in each group). The instruments used in this study was Robin & Faster Conflict Behavior Questionnaire (CBQ) that all participants completed it in pretest and Post test. The communicational skills training program, including 12 sessions of 50 minutes, was carried to the experimental group. Descriptive statistics and inferential statistics such as independent t-test and covariance analysis was used for data analysis. The Results of this study showed that there is a significant difference between experiment and control groups among parent-child conflict and its Dimensions (p<0/01). The obtained results of data analysis demonstrated that communicational skills training decreased parent-child conflict (41/70%) and its components in adolescents of experimental group in compare with control group. Therefore, it is suggest that emphasis on communicational skills training in intellectual disability special schools.