بررسي فقهي ساخت مجسمه و ربات با رويكردي به نظر امام خميني(س)

در مراكز علمي ساخت مجسمه انسان و ربات بنابر مبنا مشهور حرام است و اين نظر بر اساس استناد به اطلاق روايات وارده در اين باب است. ولي به نظر مي‌رسد در اينجا به جهت عدم قابليت تقييد عرفي شبهۀ انصراف وجود دارد، يعني انصراف اين روايات به مجسمه‌هاي پيشين بوده، چون در آن زمان اغراض علمي بر آن مترتب نبوده است؛ بنابراين روايات از اين مجسمه‌ها انصراف دارد. چون در آن زمان مجسمه را براي اغراض علمي نمي‌ساختند و توانايي ساخت ربات را نداشتند. ممكن است كه بگوييم اسباب‌بازي اغراض سرگرمي دارد، اما مجسمه‌هايي كه براي اغراض علمي ساخته مي‌شود روايات از اينها انصراف دارد و يا شبهۀ انصراف؛ لذا بعيد نيست كه بگوييم حرام نباشد. دراين‌ميان، فقيهاني چون موسوي بجنوردي و منتظري، صاحب دراسات في المكاسب المحرمه، معتقدند كه نهي در روايات ناظر به زماني بوده كه هنوز رسوم بت‌پرستي در افكار مردم بوده و مجسمه‌ها برايشان قداست داشتند، اما درحال‌حاضر، مردم براي مجسمه‌ها قداستي قائل نيستند و امروزه خداشناسي و پرستش خالق از ضروريات و بديهيات محسوب مي‌شود، قهراً مجسمه‌سازي با اين طرز تفكر جامعه حرمتي ندارد؛ بنابراين امروزه ملاكي بر حرمت مجسمه‌سازي وجود ندارد.

this article has no abstract