مقايسه اثربخشي درمان شناختي - رفتاري و طرحواره درماني بر كاهش افسردگي بيماران شهر تهران واجد تشخيص كمردرد مزمن

A Comparison of the Effectiveness of Cognitive-Behavior Therapy and Schema Therapy on the Reduction of Depression among Patients with Chronic Low Back Pain in Tehran, Iran

زمينه و هدف : افسردگي از رايج‌ترين اختلالات همراه با دردهاي مزمني همچون كمردرد است كه باعث محدوديت‌هايي در اثربخشي درمان‌هاي شناختي- رفتاري در اين افراد مي‌شود. وجود مشكلات و محدوديت‌هاي مشابه در برنامه‌هاي شناختي- رفتاري به منظور درمان افسردگي، باعث گرايش جديد محققان به استفاده از طرحواره درماني (Schema therapy يا ST) در درمان افسردگي شده است. تحقيق حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي- رفتاري (Cognitive-behavioral therapy يا CBT) و ST دركاهش افسردگي در بيماران ايراني واجد تشخيص كمردرد مزمن صورت گرفت. مواد و روش‌ها: اين پژوهش از نوع كارآزمايي باليني بود كه به صورت طرح شبه‌ تجربي با پيش‌آزمون- پس‌آزمون و پيگيري همراه با گروه شاهد انجام شد. 35 بيمار مبتلا به كمردرد مزمن كه براي درمان كمردرد خود به كلينيك فوق تخصصي درد يا درمانگاه جراحي مغز و اعصاب بيمارستان‌هاي اختر و امام حسين (ع) شهر تهران مراجعه كرده بودند، با روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف انتخاب شدند. كليه بيماران پرسش‌نامه‌هاي درد مزمن، مؤلفه افسردگي از پرسش‌نامه 21 سؤالي افسردگي، اضطراب، استرس (Depression anxiety stress scale يا 21-DASS) را در مرحله پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري دو ماهه تكميل كردند. همچنين، گروه تحت ST علاوه بر پرسش‌نامه‌هاي ذكر شده، نسخه كوتاه پرسش‌نامه طرحواره Young-90 سؤالي (Young schema questionnaire-Short form يا YSQ-SF) را نيز تكميل نمودند. براي بررسي تأثير دو شيوه درماني بر كاهش افسردگي بيماران مبتلا به كمردرد مزمن، از مدل رگرسيون با اثر تصادفي در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. يافته‌ها: روش‌هاي CBT (0/005 > P) و ST (033/0 > P) تأثير معني‌داري بر كاهش افسردگي بيماران مبتلا به كمردرد مزمن در مرحله پيگيري داشت، اما در اين مرحله بين دو روش اختلاف معني‌داري از نظر كاهش بر نمرات افسردگي مشاهده نشد (0/519 > P). نتيجه‌گيري: هر دو روش CBT و ST در بهبود علايم افسردگي مبتلايان به كمردرد مزمن مؤثر است و مي‌تواند به عنوان روش درماني مناسبي در مبتلايان به درد مزمن افسرده مورد استفاده قرار گيرد.

Aim and Background: Depression is one of the most common comorbidities of chronic pains such as chronic back pain and is the cause of limitations in the efficacy of cognitive-behavioral therapies (CBTs) in individuals with chronic pain. The existence of similar limitations and problems in cognitive-behavioral programs for the treatment of depression has caused a growing trend in the use of schema therapy by researchers in this regard. The aim of the present study was to compare the effectiveness of CBT and schema therapy on the reduction of depression in Iranian patients with chronic low back pain. Methods and Materials: The present clinical trial was conducted with a quasi-experimental design, pretest-posttest, fallow-up, and control group. In this study, 35 patients with chronic low back pain who were referred to pain specific clinics or neurosurgery clinics of Akhtar Hospital and Imam Hussein Hospital (AS) in Tehran, Iran, were selected through purposive sampling method. All patients completed the Chronic Pain Questionnaire, and Depression Subscale of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS-21) in the pretest, posttest, and 2 months follow-up stages. Moreover, the schema therapy group completed the 90-Item Short Form of Young Schema Questionnaire (YSQ-SF) in addition to the mentioned questionnaires. Mixed effect regression model was used in SPSS software to investigate the efficacy of the two therapy methods on the reduction of depression in patients with chronic back pain. Findings: Results showed that CBT (P < 0.005) and schema therapy (P < 0.033) had significant impacts on depression in patients with chronic low back pain in the 2 months follow-up stage. However, there was no significant difference between the two groups in terms of depression reduction in this stage (P < 0.519). Conclusions: Both CBT and schema therapy are effective in improving symptoms of depression in patients with chronic low back pain and can be used as appropriate treatment methods in patients with chronic pain and depression.