ارزيابي تاثير صنايع آلاينده بر ميزان فلزات سنگين در خاكهاي اطراف آن (مطالعه موردي: كارخانه سيمان ايلام)

(Evaluation of polluting industries effects on soil heavy metals (Case Study: Ilam Cement Factory

امروزه آلودگي محيط زيست با فلزات سنگين به مسئله اي جهاني تبديل شده است. فلزات سنگين مي توانند از طريق منابع انساني و طبيعي وارد محيط زيست شوند. خاك مي تواند آلودگي هاي زيست محيطي را در خود نگه دارد و از طريق آناليز شيميايي خاك مي توان به اين آلودگي ها پي برد. هدف از اين تحقيق ميداني، بررسي ميزان آلودگي خاكهاي اطراف كارخانه سيمان ايلام به فلزات سنگين و سمي مي باشد. در اين راستا تعداد 20 نمونه خاك در جهات مختلف برداشت و غلظت عناصر روي، كبالت، منگنز، موليبدن، كادميوم، مس، سرب، كروم و نيكل در نمونه هاي خاك با استفاده از دستگاه جذب اتم اندازه گيري شد. به منظور درك بهتر چگونگي پراكنش فلزات مورد مطالعه از روش هاي زمين انباشت، فاكتور آلودگي، درجه آلودگي اصلاح شده و شاخص بار آلودگي استفاده شد. نتايج نشان داد كه هرچند منطقه مورد مطالعه نسبت به همه فلزات سنگين غير آلوده بوده است اما ضريب همبستگي عناصر در جهات مختلف نشان مي دهد كه بيشترين ضريب همبستگي براي عناصر به طرف شمال غرب منطقه و همسو با باد غالب منطقه مي باشد. بنابراين جهت وزش باد در پراكنش عناصر مؤثر بوده و در اكثر نقاط با دور شدن از كارخانه غلظت عناصر كاهش يافته است.

Nowadays, environmental pollution with heavy metals has become a global issue. Heavy metals can enter the environment through human and natural resources. Soil can hold environmental pollution and these pollutants can be checked by chemical analysis. The purpose of this field survey is assessment of soil pollution by heavy metals around Ilam Cement factory. In this regard, a total of 20 soil samples taken in different directions and the concentration of Zinc, Cobalt, Manganese, Molybdenum, Cadmium, Copper, Lead, Chromium and Nickel in soil samples was measured using atomic absorption spectrometry. In order to better understand about distribution of heavy metals, Geoaccumulation Index, Contamination Factor, modified Contamination Degree, Pollution Load Index methods applied. Results showed that although the concentration of all of heavy metals in the study area is less than standard but the correlation coefficient (R2) of elements in different directions show that the highest correlation coefficient for elements is in the North West direction of study area which is in agreement with main winds direction in the region. So wind direction is effective in elements distribution and their concentration decreased with distance from the factory.