برنامه‌ريزي كالبدي - اجتماعي در شهرك‌هاي گردشگري مطالعه موردي : شهرك گردشگري اميركبير اراك

Physical-social Planning in Tourism Towns (A Case Study of Amirkabir in Arak)

شهرك‌هاي گردشگري به عنوان نوع خاصي از تلاش‌هاي بشر در سال‌هاي اخير براي تلفيق اسكان و گذران فراغت، نياز جديدي را در عرصه نظريه و عمل برنامه‌ريزي شهرها به وجود آورده‌اند. در گونه‌شناسي برنامه‌ريزي، هنوز يك اجماع كلي بر رده‌بندي اين نوع خاص به وجود نيامده است؛ لذا در اين نوشتار تلاش بر اين خواهد بود تا بررسي نظريه‌هاي مطرح در برنامه‌ريزي به صورت عام و برنامه‌ريزي شهري و گردشگري به صورت اخص، به يك رويكرد نظري در رابطه با نظريه‌ي برنامه‌ريزي شهرك‌هاي گردشگري منجر گردد. از سوي ديگر با اولويت دادن به مسائل كالبدي و اجتماعي موجود در شهرك‌هاي گردشگري، به دليل رابطه‌ي متقابل كالبد و اجتماع، با استفاده از يك زمينه‌ي تحقيقي از اين گونه موارد در شهرها، تلاش شده است تا جهت‌گيري كلي به سمت و سوي «برنامه‌ريزي كالبدي-اجتماعي» شهرك‌هاي گردشگري باشد. در ادامه براي ايجاد ارتباط ميان كالبد و روابط اجتماعي در شهرك‌هاي گردشگري، فرآيند تبديل احساس محيط به كنش اجتماعي در محيط كالبدي مورد بررسي قرار گرفته است. در نهايت با ملاك قرار دادن شهرك گردشگري اميركبير در شهر اراك، يافته‌هاي پژوهش در خصوص ارتباط كالبد شكل‌گرفته و اجتماع حاضر در اين نمونه، مورد مطالعه قرار گرفته است. براي به سامان رسيدن اين پژوهش كه از نوع بنيادي و با هدف تبيين راهكارهاي اجرايي انجام شده است، از روش «توصيفي- تحليلي» در كنار جمع‌آوري اطلاعات كتابخانه‌اي استفاده شده است. در پايان نيز اطلاعات جمع‌آوري شده با «مشاهده مشاركت آميز» محقق به صورت «قياسي» به سنجش گذاشته شده است.

Tourism towns, as a special type of human endeavor in recent years to integrate accommodation and leisure, have created a new need in the field of urban planning theory and practice. In the typology of planning, there is still no general consensus on the classification of this particular type, so in this paper we will try to examine the theories proposed in general and urban planning and tourism in particular, to a theoretical approach in relation to the theory of tourism town planning. On the other hand, by prioritizing physical and social issues in tourism towns, due to the relationship between urban body and community, using a research context of such cases in cities, efforts have been made to orient the general direction towards physical social planning» of tourism towns. In order to establish the connection between the urban body and social relations in tourist settlements, the process of transforming the feeling of environment into social action in the physical environment has been studied. Finally, by extrapolating Amirkabir tourism town in Arak, the research findings regarding the relationship between the formed body and the sampled community were studied. In order to organize this research, which is of a fundamental type and has been done with the aim of explaining the executive solutions, the descriptive-analytical method has been used along with the collection of library information. Finally, the information collected was comparatively measured using the researcher's participatory observation.