ثبت و توسعه ژئوپارك ها زمينه اي براي توسعه گردشگري و فرصتي براي توسعه پايدار منطقه اي ( مطالعه موردي: منطقه ورزنه و تالاب گاوخوني)

The establishment and development of geoparks is a prerequisite for the development of tourism and an opportunity for sustainable regional development (Case study: Varzaneh and Gavkhoni wetland)

منطقه ورزنه و تالاب گاوخوني از مناطق ارزشمند استان اصفهان جهت توسعه گردشگري است. قابليت هاي ارزشمند از جمله : عبور زاينده رود از پهنه منطقه، مجاورت با تالاب گاوخوني، ژئو سايت هاي متعدد، زيست بوم هاي متنوع، تاريخ كهن، محوطه هاي باستان شناسي، آثار تاريخي متعدد، نزديكي به كلانشهر اصفهان و برخورداري از فرهنگي ريشه دار، غني و منحصر بفرد، شرايط مناسبي را جهت توسعه گردشگري فراهم كرده است. از سوي ديگر طي سال هاي اخير شاهد بروز و گسترش عدم تعادل هاي اكولوژيكي ناشي از قطع آب زاينده رود و خشك شدن تدريجي تالاب گاوخوني در منطقه بوده ايم. مجموع قابليت هاي ارزشمند و كم نظير در اين منطقه، شرايط بسيار مناسبي را در راستاي معرفي، برنامه ريزي و ثبت اين منطقه به عنوان يك ژئو پارك ارزشمند، در استان اصفهان و بخش مركزي فلات ايران، فراهم آورده است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصيفي تحليلي و بكارگيري فرايند برنامه ريزي راهبردي ، ابتدا به ارزيابي و تحليل عوامل داخلي و خارجي موثر بر گردشگري ورزنه براساس مدلSWOT و سپس برنامه ريزي راهبردي كمي توسعه گردشگري منطقه براساس مدلQSPM پرداخته است. نتيجه اين تحقيق، معرفي گونه هاي قابل توسعه گردشگري در ورزنه، همچنين تدوين راهبردهاي توسعه گردشگري در منطقه است. يكي از راهبردهاي مهم حاصل از اين تحقيق، برنامه ريزي، معرفي و ثبت ژئوپارك منطقه ورزنه و تاللاب گاوخوني است. هدف از اين مطالعه بررسي و تحليل امكان پذيري و اهميت معرفي و ثبت ژئوپارك منطقه ورزنه و تالاب گاوخوني در راستاي توسعه پايدار منطقه است.

Varzaneh region and Gavkhooni Wetland are considered as valuable regions of Isfahan Province as for tourism development. Proper conditions have been provided for tourism development in the region based on valuable potentials including: Zayanderood passing through the region; adjacency to Gavkhooni Wetland; numerous geosites; diverse ecosystems; old history; archeological sites; numerous historical monuments; proximity to Isfahan metropolis; and, a well-rooted, rich, and unique culture. On the other hand, occurrence and development of ecological imbalances resulted from Zayanderood flow drought and gradual drought of Gavkhooni Wetland have been observed, during recent years. Valuable and rare regional potentials have created a good condition in respect of introduction, planning, and registration of the region as a valuable geopark in Isfahan Province and Central Iranian Plateau. Internal and external factors having effect on Varzaneh tourism have been primarily evaluated and analyzed based on SWOT model in the paper, using descriptive analytical method and strategic planning process. Then, quantitative strategic planning of tourism development in the region has been dealt with, based on QSPM model. Introduction of species capable of being developed for tourism in Varzaneh, and formulation of tourism development strategies in the region have been dealt with as the research results. One of important strategies resulted from the research is planning, introduction, and registration of Varzaneh region and Gavkhooni Wetland as georparks. study aims at feasibility study and analysis as well as importance of introduction and registration of Varzaneh region and Gavkhooni Wetland as georparks, in line with sustainable development of the region.