تاريخ گذاري حديث «مرگ جاهلي» در متون اماميه

فراواني خبر «من مات وليس له امام مات ميته جاهليه...» در مجامع حديثي اماميه، با صورت ها و طرق مختلف روايي، از حساسيت مساله شناخت امام در ادوار مختلف تاريخ شيعه، به ويژه دوره امامت حكايت مي كند. مقاله حاضر مي كوشد از طريق تاريخ گذاري اين اخبار با روش تحليل اسناد - متن، محدوده زماني رواج آنها را دريابد. ازآن جا كه مصادر اين اخبار امامان پنجم، ششم و هشتم7 هستند و نسبت به مضمون مشترك، حلقه مشترك خبر شمرده مي شوند، زمان انتشار هر دسته از اخبار، زماني پيش از شهادت هريك از اين امامان بوده است. متن اين اخبار نيز حكايت گر التهاب فرق شيعه، به ويژه زيديه، به واسطه ابهام در مصداق امام است. افزون براين، نشان از سوء استفاده قدرت طلبان از انگاره مهدويت و نگراني شيعيان درباره شناخت مصداق امام قائم4 دارد. اين اخبار همچنين از رواج فراوان مضمون اين خبر در ميان اهل سنت و تطبيق آنها بر حكم رانان اموي خبر مي دهد.

No abstract