جستاري بر برنامه ريزي فضايي و نظام شهرسازي مبتني بر ايدئولوژي سوسياليسم

فاقد عنوان لاتين

جامعه خواهي، جامعه گرايي يا سوسياليسم، انديشه اي سياسي، اقتصادي و اجتماعي است كه براي ايجاد يك نظم اجتماعي مبتني بر انسجام همگاني مي كوشد؛ جامعه اي كه در آن تمامي قشرهاي اجتماعي سهمي برابر در سود همگاني داشته باشند.اين ايدئولوژي از گذشته بر تمامي عرصه ها اثرگذار بوده و امروزه نيز در چارچوب شاخه هايي از آن چون سوسياليسم بازار، سوسيال دموكراسي، سوسياليسم علمي، سوسياليسم اسلامي و غيره همچنان اثرگذار مي باشد.بنابراين جاي تعجب نيست كه شهرسازي نيز از ايدئولوژي سوسياليسم به گونه اي متأثر شده باشد كه از آن به حوزه شهرها و شهرسازي سوسياليستي ياد گرديده و مطالعات فراواني در سطح جهان در اين باره انجام گرفته باشد. اما مسئله اين است كه در ايران به اين مهم، بسيار كمتر از آنچه شايسته آن است؛ پرداخته شده است.لذا در اين راستا، اين پژوهش با روشي توصيفي- تحليلي مبتني بر مطالعات ژرفانگر و با بهره گيري از مطالعات كنابخانه اي و اسنادي به تحقيق پرداخت.يافته هاي تحقيق نيز در چارچوب نظام هاي برنامه ريزي فضايي و شهرسازي كشورهاي اتحاد جماهير شوروي(سابق)، اروپاي شرقي و چين ارائه گرديد. بر مبناي اين يافته ها عدالت از دغدغه هاي اين ايدئولوژي در برنامه ريزي فضايي و نظام شهرسازي بوده و در اين راستا، هدف بلافصل يك شهرساز عبارت است از حذف موانعي كه موجب منافع نابرابر شهروندان در شهرها مي گردد در اين ارتباط، از ديدگاه ايدئولوژي سوسياليسم، انسان كانون هستي است كه طبيعت با كمك دولت و بهره گيري از تكنولوژي مي تواند به وسيلۀ طرح هاي مهندسي مورد بهره گيري قرار گيرد.در اين كشورها، نظام برنامه ريزي از بالا به پائين بوده است. همچنين بر مبناي يافته هاي تحقيق يك نگرش واخد در ارتباط با رابطۀ شهر و روستا و برنامه ريزي فضايي در اين ارتباط مشخص نمي گردد. اين نظام برنامه ريزي فضايي و شهرسازي داراي تفاوت ها و نيز تشابهاتي با نظام برنامه ريزي فضايي و شهرسازي كشورهاي غربي مي باشد كه در متن پژوهش به آن ها اشاره گرديده است.