تجزيه ارتباط براي شاخص‌هاي تحمل به خشكي در گندم نان با استفاده از نشانگرهاي ISSR

Association analysis for drought tolerance indices in bread wheat using ISSR markers

به‌منظور شناسايي نشانگرهاي مرتبط با شاخص­هاي تحمل به خشكي در گندم نان (Triticum aestivum)، از نشانگرهاي ISSR استفاده شد. 18 نشانگر مورد استفاده، 92 مكان در 20 ژنوتيپ گندم نان توليد كرد. ميزان اطلاعات چند شكل (PIC) از 46/0 (UBC-857، UPC-864، UBC-867 و is9) تا 21/0 (is7) متغير بود. درصد چندشكلي كل 75/95 درصد برآورد گرديد و از بين نشانگرهاي مورد استفاده نشانگر UBC-867 با 100 درصد چندشكلي، تعداد بالاي شاخص­هاي محتواي چندشكلي، شاخص نشانگر، شاخص نسبت چند شكلي مؤثر و شاخص قدرت تفكيك و با توجه به تكثير بالاي نوارها و توليد بيشترين نوارهاي چندشكل به‌عنوان مناسب­ترين نشانگر براي گندم در مطالعات بعدي معرفي شد. براي شناسايي نشانگرهاي مرتبط با شاخص­هاي تحمل به خشكي، تجزيه رگرسيون گام به گام بين داده­هاي ملكولي به‌عنوان متغيرهاي مستقل و شاخص­هاي تحمل به خشكي به‌عنوان متغيرهاي وابسته انجام گرفت. ارتفاع، طول پايه سنبله، طول ميانگره آخر و سرعت فعاليت آنزيم پراكسيداز توسط نشانگرهاي بيشتري تبيين شدند. نشانگرهاي UBC-867، is9، s11، is15 و is5 بيشترين ارتباط را با شاخص­هاي تحمل به خشكي مورد بررسي نشان دادند. با توجه به اين­كه همه نشانگرهاي ISSR به­كار برده­شده روي صفات مورد مطالعه مؤثر بودند، بنابراين احتمال دارد بتوان از اين نشانگرها همراه با اطلاعات مربوط به شاخص­هاي تحمل به خشكي جهت شناسايي والدين مناسب براي تهيه جمعيت­هاي در حال تفرق و توليد ارقام هيبريد در اصلاح گندم مقاوم به خشكي استفاده كرد.

Intersimple sequence repeat(ISSR) markers were evaluated in order to identify informative markers associated with drought tolerance indices in bread wheat (Triticum aestivum L.) genotypes . Eighteen ISSR primers amplified 92 loci among 20 bread wheat genotypes. Polymorphic information content (PIC) ranged from 0.46 (UBC-857, UBC-864, UBC-867, is9) to 0.21 (is7), with an average of 2.05. Stepwise regression analysis between molecular data as independent variables, and drought tolerance indices as dependent variables was performed to identify informative markers associated with the studied traits. Plant Hight, Peduncle Length, Xteragen Length and Peroxidase Activity were explained by more primers. ISSR markers, UBC-867, is9, is11, is15 and is5 showed the most association with drought tolerance indices. Since all the used ISSR loci showed significant association with the studied traits, therefore, it is possible to use these markers along with drought tolerance indices in drought tolerance wheat breeding programs for identification of suitable parents to parents to produce mapping populations and hybrid varieties.