بررسي عوامل مؤثر در ترك موفق سوءمصرف مواد مخدر با رويكرد گراندد تئوري

مقدمه: يكي از دغدغه هاي متخصصان حوزه ترك سوءمصرف مواد، ماندگاري در ترك است. اين مطالعه باهدف تعيين عوامل مؤثر در ترك موفق، انجام شد. روش : پژوهش حاضر به روش كيفي، گراندد تئوري در سال 1395 در شهر زنجان انجام شد. 15 نفر با سابقه سوءمصرف مواد كه حداقل 4 سال از زمان ترك آنان سپري شده بود، با نمونه گيري گلوله برفي انتخاب شدند؛ و مصاحبه نيمه ساختاريافته جهت گردآوري داده ها صورت گرفت. روش تجزيه وتحليل داده ها با استفاده از تحليل مقايسه اي مداوم، به وسيله نسخه 10 نرم افزار Nvivo انجام شد. يافته ها:با انجام كدگذاري باز، محوري و انتخابي، مقوله مركزي اين پژوهش، گام هاي معطوف به ترك موفق سوءمصرف مواد مخدر ناميده شد. شرايط زمينه اي شامل نگاه بدون سانسور به زندگي، اميد براي بازگشت و آگاهي از مسير بازگشت بود و شرايط علّي شامل درماندگي انگيزاننده، منابع انگيزشي، ويژگي هاي شخصيتي و انتخاب روش كارآمد ترك بود. شرايط ميانجي مقوله هاي دين و مذهب، منابع ياريگري و تغيير نگرش بود. استراتژي ها شامل مكانيسم هاي خود افشايي، تمسك به خداوند، دوري جستن از محيط هاي مساعد مصرف، يادآوري دوران سخت اعتياد و شبكه سازي اجتماعي بود؛ از سوي ديگر بازيابي مسئوليت هاي گذشته، درك لذت هاي جديد زندگي، شكل گيري و رشد ويژگي هاي كارآمد شخصي پيامدهاي ترك موفق عنوان شد. نتيجه گيري: ترك موفق پديده اي دفعي نيست، نيازمند شكلگيري برخي شرايط و انجام برخي استراتژي ها است؛ كه منجر به پيامدهايي محسوسي مي گردد؛ كه فرد را در ادامه مسير ترك تقويت نموده و موجب ثبات در ترك مي گردد.