پديد آورندگان :
عابدي، بهرام دانشگاه فردوسي - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , آران، مهدي دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , تهراني‌فر، علي دانشگاه فردوسي - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , پارسا، مهدي دانشگاه فردوسي - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , داورپناه، سهراب دانشگاه فردوسي - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني , مزارعي، ايوب دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني
كليدواژه :
محلولپاشي , رنگيزه‌هاي فتوسنتزي , پرولين , آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني
چكيده فارسي :
در اين مطالعه، به منظور بررسي اثر سديم نيتروپروسايد بر كاهش صدمات ناشي از تنش خشكي بر برخي شاخص‌هاي مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي سه رقم انگور بيدانه سفيد، ياقوتي و عسكري، آزمايشي در سال 1394 به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با 4 تكرار اجرا شد. تيمارهاي آبياري در چهار سطح شامل آبياري كامل (100 درصد ظرفيت زراعي)، تنش آبي متوسط (60 درصد ظرفيت زراعي)، تنش آبي شديد (30 درصد ظرفيت زراعي) و تيمار آبياري مجدد پس از تيمار تنش شديد و محلولپاشي سديمنيتروپروسايد در سه سطح شامل غلظتهاي صفر، 5/0 و يك ميليمولار بود. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش ارتفاع، قطر ساقه، ميزان كلروفيل، محتواي نسبي آب برگ و پايداري غشاء شد و در مقابل ميزان قندهاي محلول كل، كاروتنوئيد، پرولين، فعاليت آنزيم‌هاي گاياكول پراكسيداز، آسكوربات پراكسيداز و كاتالاز تحت شرايط خشكي افزايش يافتند. رقم ياقوتي در بيشتر صفات مورد بررسي در شرايط تنش خشكي وضعيت بهتري داشت و به نظر ميرسد كه اين رقم نسبت به دو رقم ديگر به خشكي مقاوم‌تر باشد. كاربرد سديم نيتروپروسايد اثرات مضر حاصـل از تـنش خشكي را در ارقام انگور كاهش داده و سبب افزايش ارتفاع، قطر ساقه، محتواي نسبي آب برگ، محتواي رنگيزه‌هاي فتوسنتزي، پايداري غشاء، ميزان قندهاي محلول كل، كاروتنوئيد، پرولين، فعاليت آنزيم‌هاي گاياكول پراكسيداز، آسكوربات پراكسيداز و كاتالاز شد. در مجموع ميتوان اظهار نمود كه مصرف سديم نيتروپروسايد (خصوصاً در غلظت 5/0 ميليمولار) مي‌تواند باعث كـاهش اثرات سوء تنش و بهبود رشد در ارقام انگور شود.
چكيده لاتين :
This study was conducted in 2015 as a factorial randomized complete block design with four replications to assess the effects of sodium nitroprusside on reducing the drought damage on morphological and physiological parameters of three grapevine cultivars (Yaghooti, Askari and Bidane sefid). Water deficit treatments were applied at four levels including: full irrigation (100% FC), moderate stress (60% FC), severe stress (30% FC) and re-irrigation after severe stress treatment and foliar application of sodium nitroprusside (SNP) (at 0, 0.5 and 1 mM). Water stress decreased plant height, stem diameter, chlorophyll content, relative water content and membrane stability, whereas significantly enhanced total soluble sugars, carotenoids, proline content, guaiacol peroxidase, ascorbic peroxidase and catalase activities. Based on the responses of cultivars to different levels of drought stress, it can be concluded that Yaghooti seems to be a more resistant cultivar to water stress compared to Askari and Bidanesefid cultivars. Foliar applications of SNP significantly decreased the negative effects of water stress in grapevine cultivars and increased plant height, stem diameter, chlorophyll content, relative water content, membrane stability, total soluble sugars, carotenoids, proline content, guaiacol peroxidase, ascorbic peroxidase and catalase activity. Therefore, application of SNP (especially at 0.5 mM) can reduce adverse effects of drought stress and improve growth in grape cultivars.
