عنوان مقاله :
كهن الگوي سفر قهرمان در داستان گشتاسپ
پديد آورندگان :
ستاري، رضا دانشگاه مازندران - گروه زبان و ادبيات فارسي , آقاجاني زلتي، سميه دانشگاه مازندران - دانشكده علوم انساني و اجتماعي - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
فردوسي، ابوالقاسم , شاهنامه , كهن الگو , قهرمان , سفر قهرمان , گشتاسپ
چكيده فارسي :
شاهنامه فردوسي، بزرگترين اثر حماسي زبان فارسي در برگيرنده ي مفاهيم كهن الگويي فراواني است كه يكي از آنها كهن الگوي قهرمان است. بنا به سرشت حماسه و بن مايه ي اصلي آن (نبرد ميان نيروهاي نيك و بد) قهرمان، يكي از پرتكرارترين موتيفهاي آن است. قهرمان حماسه كه معمولا داراي نيروهاي فوق انساني است، در ميان خانوادهاي بلندمرتبه متولد ميشود، اما بنا به دلايلي از خانواده دور شده و نزد افرادي فرودست يا حيوانات پرورش مييابد. او پس از آشتي با پدر سفر قهرماني خود را آغاز ميكند و در اين راه است كه از آب مي گذرد و به سوي نبرد با اژدها ميرود ؛ در اين راه از كمك ياريگراني بهره ميگيرد و به اژدها ميرسد. براي مبارزه با اژدها نياز به سلاحي ويژه و اژدهاكش دارد كه در شاهنامه، عموماً اين سلاح گرز (آن هم گرز گاوسر) است. با سلاح مخصوص خود اژدها را نابود ميكند و خدابانوي در بند را رها ميسازد و با او ازدواج ميكند. پس از طي مراحل اين سفر است كه قهرمان به مقامي خدايگون ميرسد و ارباب دو جهان ميشود و بركت و فضل را به ياران خود عطا ميكند و سرسبزي را به زمين باز ميگرداند. بنابر آنچه
گفته شد، موضوعي كه در اين پژوهش مورد ارزيابي قرار گرفته ، كهن الگوي سفر قهرمان در داستان گشتاسپ است كه اين كهن الگو براساس نظريه هاي مختلف اسطوره پژوهان، مورد بررسي قرار گرفته و در نهايت ساختار ويژه ي اين سفر كهن الگويي در اين داستان، ارائه شده است.
عنوان نشريه :
زبان و ادبيات فارسي -دانشگاه آزاد اسلامي واحد فسا