مروري بر انواع هيدروژل‌هاي هوشمند و نحوه عملكرد آن‌ها

هيدروژل‌ها دسته منحصربه‌فردي از شبكه‌هاي پليمري سه‌بعدي با اتصالات عرضي هستندكه مي‌توانند مقدار زيادي حلال‌هاي آبي و سيالات زيستي را در ساختار خود نگه دارند. امروزه، هيدروژل‌هاي هوشمند توجه بسياري از دانشمندان در زمينه‌هاي مختلف پژوهشي را جلب كرده‌اند. هيدروژل‌هاي هوشمند مي‌توانند انتقال‌هاي فاز حجمي برگشت‌پذير يا انتقال‌هاي فاز سل-ژل را در پاسخ به تغييرات كوچك محرك‌هاي محيطي نشان دهند. هيدروژل‌هاي پاسخگو به محرك، هيدروژل‌هاي هوشمند يا حساس به محيط نيز ناميده مي‌شوند. به‌طوركلي محرك‌هايي كه هيدروژل‌هاي هوشمند به آن‌ها پاسخ مي‌دهند، معمولاً در سه گروه فيزيكي(دما، فشار، نور، صدا، فراصوت، ميدان الكتريكي و مغناطيسي و تنش مكانيكي)، شيميايي (pH، تركيب حلال، مواد شيميايي يا استحكام يوني) يا زيستي (گلوكز، آنزيم و پادگن) دسته‌بندي مي‌شوند. بر اساس نوع پاسخ¬گويي، هيدروژل‌هاي هوشمند نقش مهمي در محدوده گسترده‌اي از كاربردها از جمله سامانه‌هاي دارورساني، مهندسي بافت، اپتيك، تشخيص و تصويربرداري پيدا كرده‌اند. هدف از اين مقاله، بررسي مفهوم پايه هيدروژل‌هاي هوشمند و دسته‌بندي انواع آن‌ها بر اساس نوع محرك است. در اين بررسي جنبه‌هاي اساسي ساختاري و خواص عملكردي هيدروژل‌هاي هوشمند، برهم‌كنش‌هاي شيميايي و متغيرهاي اصلي درگير در ساختار آن‌ها به‌طور مختصر و كوتاه بحث شده است.