برجسته‌سازي در شعر اخوان ثالث

بي‌ترديد مهدي اخوان ثالث يكي از مهم‌ترين شاعران نسل پسانيمايي است كه اشعارش به تعبير اكثر پژوهش‌گران ادبيّات معاصر ايران، تركيبي است شاعرانه و هنرمندانه از سنت شعر كلاسيك فارسي و شعر نو نيمايي. اخوان ثالث نمايندة نسلي از شاعران است كه هم به اجتماع و تحولات آن متعهد است و هم به لحاظ ادبي، شعرش از غنايي خاص، برخوردار است. در واقع او شاعري است كه هم به فرم ادبي اهميت مي‌دهد و هم به محتواي شعرش توجه بسياري مي‌كند. از اين‌رو، با فهم چنين خصيصه‌هايي در شعر او، بسياري تلاش كرده‌اند تا با خوانشهاي جديد، ابعاد ادبيات اخوان ثالث را، كشف و بررسي كنند. نقد ادبي كه شاخة مهمي در ادبيّات مدرن به‌شمارمي‌رود، از شاخه‌هاي متعددي برخورداراست. يكي از اين شاخه‌ها، برجسته‌سازي به مثابة يكي از فرم‌هاي خوانش در متون ادبي است. برجسته‌سازي، به معناي به‌كار‌گيري عناصر زبان است به‌گونه‌اي كه شيوة بيان جلب نظر كند، غيرمتعارف باشد و در مقابل خودكاري زباني، غير خودكار باشد. اين تعريف، كليت اين شيوه‌ از نقد ادبي را توصيف‌مي‌كند. برجسته‌سازي به تعبير محققان، به دو شيوه تحقق‌مي‌يابد: هنجارگريزي و هنجارافزايي. شعر اخوان مشحون از هنجارگريزي و هنجارافزايي است. هنجارگريزي معمولاً به اجزائي مانند: هنجارگريزي آوايي، لغوي، نحوي و معنايي تقسيم مي‌گردد. هنجارافزايي نيز معمولاً در حوزة بديعِ لفظي بحث مي‌شود. در اين نوع از برجسته‌سازي، به زبان متعارف، هنجارهايي را تحميل مي‌كنيم. خوانندة اين مقاله به برخي از دلايل عظمت اخوان و رمز و راز اثربخشي شعرش، آشنا‌مي‌شود

this article has no abstract