قابليت سنجي امكانات و جذابيت‌هاي ژئوتوريستي دره شيرز در استان لرستان به عنوان ژئوپارك

An Investigation of the Capacities and Attractions of Shirz Valley Geotourism as a Future Geopark in Lorestan Province

استان لرستان داراي قابليت‌هاي ژئوتوريستي فرواني ‌مي‌باشد كه به واسطه همين قابليت‌ها، به عنوان پايتخت ژئوتوريسم كشور انتخاب شده است. وجود غارهاي باستاني به عنوان اولين زيست‌گاههاي بشر، آبشارها، درياچه‌ها و غيره، مناطقي مانند كوهدشت، پلدختر و اشترانكوه را به عنوان مناطق مناسب احداث ژئوپارك در استان لرستان معرفي نموده است. دره شيرز در غرب شهرستان كوهدشت از دره‌هاي كارستي استان لرستان است كه داراي عوارض ژئوتوريستي منحصر به فرد مانند ديگ جن، هودو و طاق طبيعي ‌مي‌باشد. وجود اين جاذبه‌هاي ژئوتوريستي و قابليت‌هاي تاريخي و فرهنگي منطقه باعث شده است تا دره شيرز به عنوان يكي از مناطق مناسب جهت تبديل شدن به ژئوپارك از طرف سازمان جهاني يونسكو در نظر گرفته شود. نوع تحقيق كاربردي و روش آن توصيفي- تحليلي و ميداني و از ابزارهاي مختلفي مانند، GPS، پرسشنامه و مدل SWOT جهت رسيدن به اهداف مورد نظر استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان ‌مي‌دهد با وجود قابليت‌هاي ژئوتوريستي فراوان دره شيرز و اشكال منحصر به فرد ژئومورفيك، اين دره نمي‌تواند به عنوان يك مكان مناسب جهت احداث ژئوپارك در نظر گرفته شود، زيرا دره داراي عرض كمي‌ بوده و امكان احداث تأسيسات زيربنايي در ورودي و داخل دره وجود ندارد؛ اما با در نظر گرفتن معيارهاي استاندارد بين‌المللي جهت احداث ژئوپارك و وجود غار باستاني هوميان و نقوش صخره‌اي ميرملاس، طبيعت بكر و اشكال خاص ژئومورفيك در محدوده‌هاي اطراف دره، ‌مي‌توان مكان مناسبي جهت احدث ژئوپارك را در منطقه تعيين نمود.

Lorestan province has a lot of capabilities for geotourism which have caused this province to be selected as the capital of geotourism in Iran. The existence of ancient caves as the first human habitats, waterfalls, and lakes as well as places like Kuhdasht, Poledokhtar and Oshtorankooh have made the place an appropriate area in the province to create a geopark. Shirez valley in the west of Kuhdasht is valley in Lorestan province which includes unique geoturism instances like Dig Jin, Hoodoo, and Taq Tabiie. The existence of these attractions and other historical and cultural capabilities of the area have made the Shirez valley as one of the best places to be considered as a geopark by the UNESCO. An applied and analytical study was used the instruments of which were GPS, SWOT model, and a questionnaire which were used to achieve the desired goals. The results showed that despite the great geotourism potentials and unique geomorphic forms of the Shirz valley, it cannot be considered as a suitable site for the constructing a geopark since it is not wide enough and so it is impossible to construct the necessary infrastructure both at its entrance and in its inner parts. However, with regard to international standards for the construction of geoparks, the existence of Homian ancient cave, the Rock of Mir Malas, untouched nature and specific geomorphic forms within the surrounding valley, this area can be a good place to be constructed as a geopark.