تصوير‌آفريني با اصطلاحات نجومي و صور فلكي در ويس و رامين اسعد گرگاني

Contemplation with Astronomical and Constellation idioms in Weiss Varamin Asad Gorgani

منظومۀ ويس و رامين نخستين مثنوي عاشقانه در قلمرو ادبيات فارسي است. هم‌چنين، از لحاظ آرايه‌هاي ادبي خلق‌شده در آن، اثري پيشگام در ادبيات فارسي به شمار مي‌رود. شاعر با استفاده از عناصر گوناگون مؤفق به آفرينش تصاوير بديع شده كه اصطلاحات نجومي از آن جمله است. به اين اعتبار، در پژوهش حاضر، موضوعاتي مانند عناصر و احكام نجومي، اسطوره‌ها و باورهاي عاميانه و تأثير اجرام در سرنوشت انسان‌ها و اسامي صور فلكي هم‌چون ناهيد، ماه، خورشيد و مشتري و نيز، اعتقاد به سعد و نحس‌بودن ستارگان، پرستش اجرام و ياري خواستن از آن‌ها، روز و ساعت نيكو و... بررسي و كاويده شده است. روش تحقيق، توصيفي ـ تحليلي و با استناد به منابع كتابخانه‌اي است. نتيجۀ پژوهش نشان مي‌دهد كه دانش فخرالدين اسعد گرگاني در زمينۀ نجوم و باورهاي عاميانه نسبت به عناصر آسماني درخور توجه است و قدرت ادبي او در خلق تصاوير بديع برجسته به نظر مي‌رسد.

Vis and Ramin poem is the first romantic Masnavi in Persian literature. Also In terms of beautiful array literal, and exquisite images created in it, is considered as pioneering work in Iran literature. However, conducted research in relation to this poem, and is limited on specific areas. Among the topics that remains unknown in recognizing the story of Vis and Ramin is evaluation of astronomical reform and image processing quality by them. Current study aims to introduce of this work, and paid to look at it from the imaging perspective with elements and astrology. This perspective represents the Fakhruddin As'ad Gorgani knowledge in astronomy and folk beliefs about the divine elements, and also his power to create exquisite images. This article with an astronomy approach and descriptive – analytical method pays to evaluation of his desire questions. The obtained results show that Fakhruddin As'ad Gurgani is Scholar in the world of astronomy, folk beliefs regarding the celestial bodies, and capable composer in drawing untouched pictures by the elements.