عنوان مقاله :
معرفي شاعر ناشناس مولانا يحيي قاني و سبك شناسي شعر او بر اساس تصحيح نسخه مجمع الشعراء
پديد آورندگان :
كرباسي، شيما دانشگاه آزاد اسلامي نجف آباد , ابراهيمي، قربانعلي دانشگاه آزاد اسلامي نجف آباد - گروه زبان و ادبيات فارسي , نوريان، مهدي دانشگاه آزاد اسلامي نجف آباد - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
نسخه خطي , جُنگ , قرن نهم , يحيي قاني , مجمع الشعراء
چكيده فارسي :
نسخه هاي خطي گنجينه هاي ارزشمندي است كه ميتواند نماي روشني از لايه هاي زباني، ادبي، هنري و جامعه شناسي هر دوران را بازنمايي كند. يكي از اين گنجينه ها نسخه خطي مجمع الشعراء از سالار نامي كه ميگويند از مخترعات خواجه رستم خورياني متخلص به رستم متعلق به قرن نهم هجري است و شامل 25800 بيت از شعر شاعران بر اساس حروف الفباست و به صورت تك نسخه در كتابخانه ي مجلس به شماره نسخه 530 نگه داري ميشود. اين نسخه به صورت جُنگ بوده و دربردارنده آثار و اشعار بسياري از شاعران شناخته شده و ناشناخته ادب فارسي است. يكي از اين شاعران ناشناخته يحيي قاني است كه امير رستم در مجمع الشعراء از وي به نام مولانا يحيي قاني طبيب ياد ميكند. اشعار موجود از قاني نزديك به 500 بيت و در قالب غزل و قصيده است، وي غزليات را در باب عشق سروده است و تجربههاي تلخ و شيرين خود را از روزگار بيان كرده است. قصايد نيز با موضوع حمد خداوند، نعت رسول، منقبت حضرت علي و موعظه است. اشعار قاني از منظر سبك شناسي در سطح آوايي از صنايع بديع در حد تناسب بهره گرفته و به همين سبب زبان شعر او ساده و قابل فهم است. در سطح ادبي يكي از پربسامدترين مختصات ادبي اشعار او تشبيه است. در سطح نحوي معمولا اجزاي اصلي جمله ذكر شده و حذفها و جابه جاييها در اجزاي جملات به گونه اي نيست كه به تعقيد بينجامد. در سطح لغوي كاربرد واژه اي عربي به ويژه در قصايد به اقتضاي موضوع حمد و تلميح به آيات و احاديث اجتناب ناپذير است. اين پژوهش به معرفي يحيي قاني و ويژگي سبكي شعر او بر اساس تصحيح نسخه خطي مجمع الشعراء پرداخته است.
عنوان نشريه :
زبان و ادبيات فارسي -دانشگاه آزاد اسلامي واحد فسا