علل تغيير دين گرجي هاي ساكن ايران در دوره صفويه؛ با تاكيد بر گرجي هاي مازندران

Causes of Change in Religion of Georgians Living in Iran During the Safavid Period; With Emphasis on the Georgians of Mazandaran

يكي از مسايل مورد توجه جهانگردان غربي كه در ايران حضور يافته اند، نحوه اسلام آوردن گرجي ها، به ويژه در عهد صفويه و بعد از آن بوده است. عمده اين جهانگردان، گرجي ها را در دين داري افرادي متزلزل و ضعيف معرفي كرده اند و اسلام آوردن آنان را مصلحتي و ناشي از منفعت طلبي دانسته اند. از منظر جهانگردان غربي، گرجي ها در آن دوره در آرزوي بازگشت به دين مسيحيت بودند. اما نتايج بررسي اين پژوهش گوياي اين است كه گرجي هاي ساكن ايران در عهد شاه عباس اول، به ويژه گرجي هاي كوچنده به مناطق مختلفي همچون اصفهان و مازندران، برخلاف اين ادعا، عمدتا از طبقه ضعيف گرجستان بوده و دل خوشي از مسيحيت به عنوان دين طبقه ازناور و حاكمان گرجستان نداشتند. آنان در فرصت هاي مناسب اسلام اختيار كرده و برخلاف القايات برخي جهانگردان غربي، در دين جديد خود و مشخصا مذهب تشيع، راسخ و استوار بوده و در درازمدت، منشا خدمات ارزنده اي نيز بوده اند. اگر هم در موارد محدودي، بازگشت از دين اسلام وجود داشته، (با توجه به تفاوت طبقاتي موجود در گرجستان)، عمدتا مربوط به برخي بزرگان و وابستگان حكام گرجي بوده است كه به عللي مجبور به اقامت در ايران بوده و ندرتا، بنا بر مصلحت و منفعت تغيير دين داده بودند.

One of the noteworthy issues of Western tourists who have been in Iran, is how Georgians become Muslim, especially during and after the Safavid era. Most of these tourists have described Georgians as unstable and weak in their religion and consider their converting to Islam to be expedient and for benefits. From the viewpoint of Western tourists, Georgians at that time longed for a return to Christianity. However, the results of this study show that Georgians living in Iran during the reign of Shah Abbas I, especially Georgians migrating to different regions such as Isfahan and Mazandaran, contrary to this claim, were mainly from the weak class of Georgia and were not happy with the Christianity as the religion of the upper class and the rulers of Georgia. They have chosen Islam at the right time and, contrary to the claims of some Western tourists, have been steadfast in their new religion and specifically the Shiite religion, and in the long run have been a source of valuable services. Although in some cases there has been a return to Islam (due to the class differences in Georgia), it has been mainly related to some of the elders and relatives of the Georgian rulers who were forced to stay in Iran for some reason and rarely changed their religion according to their interests.