عنوان مقاله :
بررسي خصوصيات بيواكولوژي ناقلين مالاريا در مناطق مختلف جغرافيايي در شهرستان بندرعباس در سال 1393
پديد آورندگان :
مجاهدي ، عبدالرسول دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - مركز بهداشت , باصري ، حميدرضا دانشگاه علوم پزشكي تهران - گروه حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين , رئيسي ، احمد دانشگاه علوم پزشكي تهران - گروه حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين , پاكاري ، عباس دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - مركز بهداشت
كليدواژه :
بيواكولوژي ناقلين مالاريا , بندرعباس , ايران
چكيده فارسي :
مقدمه: پشه هاي آنوفل تنها ناقل بيولوژيك مالاريا هستند. در ايران مالاريا به عنوان مهمترين بيماري منتقله بوسيله پشه ها در جنوب و جنوب شرقي كشور به ويژه در استان هرمزگان شناخته شده است. شهرستان بندرعباس جزء كانونهاي بيماري مالاريا در جنوب ايران محسوب مي شود. با توجه به اهميت پشه هاي آنوفل در انتقال بيماري مالاريا و كنترل ناقلين به عنوان يك استراتژي مهم براي پيشگيري از اين بيماري، اين مطالعه با هدف تعيين برخي از خصوصيات بيواكولوژي ناقلين مالاريا در مناطق مختلف جغرافيايي در شهرستان بندرعباس انجام شد.روش ها : اين مطالعه از نوع توصيفي مقطعي بود كه در سال 1393 انجام شد. لارو پشه هاي آنوفل با استفاده از ملاقه و به روش استاندارد جمع آوري شدند. پشه هاي بالغ آنوفل با استفاده روشهاي هند كچ وتوتال كچ جمع آوري و تركيب گونه اي و وفور ماهيانه آنها تعيين گرديد. نمونه هاي جمع اوري شده لارو و بالغ آنوفل بر اساس صفات مرفولوژيك و با استفاده از كليدهاي شناسايي معتبر تعيين هويت شدند.نتايج: در اين مطالعه جمعاً 588 عدد لارو و 1742 پشه بالغ از پناهگاه هاي داخلي و خارجي در طي مطالعه صيد شد كه شامل گونه هاي آنوفل استفنسي، آنوفل دتالي، آنوفل سوپرپكتوس، آنوفل فلووياتليس، آنوفل كوليسيفاسيس، آنوفل سرژانتي، آنوفل تورخداي، آنوفل مغولنسيس و آنوفل آپوكاي بودند. گونه غالب در نواحي كوهستاني و دشت به ترتيب آنوفل كوليسيفاسيس و آنوفل دتالي بودند. حداكثر فعاليت فصلي ناقلين در نواحي كوهستاني و دشت به ترتيب در ماههاي تير و مهر بود.نتيجه گيري: بر اساس نتايج اين پژوهش پشه هاي آنوفل ناقل مالاريا در شهرستان بندرعباس داراي تنوع گونه اي و انتشار زيادي هستند. آگاهي از بيولوژي و وفور ناقلين در مناطق مالاريا خيزي همچون شهرستان بندرعباس ضروري است تا در صورت بروز بيماري بر اساس يافته هاي تحقيقات آن امكان پيشگيري و كنترل بيماري وجود داشته باشد.