رابطه بين رگه‌هاي شخصيتي و رفتارهاي تحصيلي غيراخلاقي: نقش واسطه‌اي فرايندهاي ارزيابي شناختي

زمينه: به‌طوركلي مطالعات انجام شده در قلمرو فريبكاري تحصيلي بر درك عوامل فردي و بافتاري اثرگذار بر اين پديده رايج مبتني هستند. بنابراين، مطالعه حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌اي ارزيابي‌هاي شناختي در رابطه رگه‌هاي شخصيتي و فريبكاري تحصيلي به‌مثابه يك رفتار تحصيلي غيراخلاقي در دانشجويان انجام شد. روش: مطالعه حاضر توصيفي همبستگي است، كه از جامعه دانشجويان كارشناسي ارشد دانشگاه شهيد بهشتي، 300 دانشجو (142 پسر و 158 دختر) با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و به فهرست پنج عامل بزرگ، نسخه تجديد نظر شده مقياس ارزيابي استرس و مقياس فريبكاري تحصيلي پاسخ دادند. براي آزمون مدل مفروض از روش مدل‌يابي معادلات ساختاري استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه رابطه روان‌ آزرده‌گرايي با فريبكاري تحصيلي مثبت و معنادار؛ رابطه پذيرش با فريبكاري تحصيلي منفي و غيرمعنادار؛ رابطه سازگاري و وظيفه‌شناسي با فريبكاري تحصيلي منفي و معنادار و رابطه برون‌گرايي با فريبكاري تحصيلي منفي و غيرمعنادار بود. همچنين، رابطه ارزيابي مبتني بر تهديد با فريبكاري تحصيلي مثبت معنادار و رابطه ارزيابي چالشي با فريبكاري تحصيلي منفي و غيرمعنادار بود. نتايج نشان داد كه مدل مفروض واسطه‌مندي نسبي ارزيابي مبتني بر تهديد در رابطه رگه‌هاي شخصيتي و فريبكاري تحصيلي برازش قابل قبولي با داده‌ها داشت. نتيجه‌گيري: از يك سوي، نتايج پژوهش حاضر از نقش تعيين‌كننده رگه‌هاي شخصيتي در پيش‌بيني فريبكاري تحصيلي دانشجويان حمايت مي‌كند و از ديگر سوي، اين نتايج نشان مي‌دهد كه بخشي از واريانس مشترك بين دواير مفهومي رگه‌هاي شخصيتي و فريبكاري تحصيلي، نتيجه الگوي تغييرپذيري در مقادير متغير ارزيابي‌هاي شناختي است.