بررسي الگوهاي سينوپتيك جبهه‌هاي مهم ايجاد رگبارش باران و سيل در غرب استان گيلان

پديده بارش هاي رگباري يكي از مخرب ترين بلاياي طبيعي است كه بشر در طول تاريخ خسارات زيادي را از اين پديده متحمل شده و مي شود. عبور توده هواي مختلف استان گيلان را در بر مي گيرد و هر يك از اين تودها در فصل هاي مختلف ريزش هاي جوي و رگبارش هاي شديد را براي استان به متحمل مي شوند. و با اين رگبارش جريان شديد بالا آمدگي آب و سيل را در استان ايجاد مي نمايد. طبق آمار و اسناد و مدارك موجود در چند دهه اخير نشان مي دهد سيل هاي بزرگي در سطح استان اتفاق افتاده كه باعث كشته شدن افراد و زيان هاي جاني و مالي گرديده الگوهاي سينوپتيك شرايط جوي روزانه مناطق راكنترل مي كنند. بررسي نقشه هاي سينوپتيك، در سطوح مختلف جو، مي توان بسياري از پديده هاي سطح زمين همانند سيلاب، خشكسالي، يخبندان و... را مشخص نمود. يكي از اين موارد ميزان بارش در دسترسي هر منطقه است كه با بررسي نقشه هاي سينوپتيك ميزان آن مشخص گردد، همچنين يكي از عوامل بسيار مهم در بروز سيلاب پديده هاي جوي مانند طوفان و رگبارش هاي شديد است كه بررسي و شناسايي سينوپتيكي پديده هاي جوي خصوصا رگبارش ها در پيش بيني سيلاب و طرح هاي هشدار سيل نقش تعيين كننده اي را ايفا مي كند از اين رو پژوهش پيش رو با هدف تحليل سينوپتيكي رگبارش هاي منجر به سيل در منطقه غرب گيلان صورت گرفته است. براي تحقق اين هدف ابتدا آمار سيلاب ها و رگبارش هاي منطقه اي مربوط به هر سيل در منطقه غرب گيلان براي دوره آماري سال هاي 90-1380 شناسايي و استخراج شدند. بر اين اساس طي اين دوره 13 سيل و رگبارش منطقه اي به دست آمد. در مرحله بعد نقشه هاي سينوپتيكي هم فشار براي سطح دريا و ژئوپتانسيل 500 و 1000 هكتوپاسكال براي روزهاي قبل بارش و روز بارش از تارنماي NOAA دريافت شد و هر يك مورد با استفاده از نرم افزارGrADS نقشه مورد نياز در تراز هاي سطح زمين مورد تحليل همديدي قرار گرفت. نتايج هاي حاصله نشان دهنده وجود 7 الگوي جوي بارشي در ايجاد اين رگبارش ها بوده است. از ميان هفت الگوي بارش سامانه هاي پر فشار اسكانديناوي و مديترانه اي بيشترين فراواني را در ايجاد رگبارش و ايجاد سيل در رودخانه هاي غرب اثر داشته اند. هم چنين كل رگبارش هاي مورد بررسي در اثر وجود حداقل يك سامانه پر فشار ايجاد شده است.