نقش بلاغت در سبك طنزپردازي بيدل و كليم

با بررسي اشعار طنزآميز شاعران سبك هندي، ميتوان به تاريخي جديد و متفاوت با آنچه در كتب تاريخي نوشته شده است، دست يافت. تاريخ دقيق از ملّتي كه در قرن هاي يازدهم و دوازدهم هجري در ايران ميزيسته اند و در آن از مسائل اجتماعي، اخلاقي، فرهنگي، ديني و ... صحبت به ميان آورده اند؛ به بيان ديگر در طنز سبك هندي، تاريخ بيدادها، نابسامانيها و بي رسميهاي مردم آن روزگار آمده است كه بر خلاف تاريخ محض كه هرگز تكرار نميشود، همواره گريبانگير جوامع بشري است. شاعران طنزپرداز سبك هندي در ساختار طنزهاي خود، با زبان ادبي- هنري و با آگاهي از رموز بلاغت و به كارگيري شگردهاي گوناگون آن، كلام رندانه خود را در خطاب به اهل تفكر و تأمّل سروده اند. جستار حاضر با تكيه بر روش توصيفي- تحليلي در تلاش است، ميزان تأثيرگذاري شگردهاي بلاغي را در اشعار طنزآميز دو نفر از شاعران معروف سبك هندي؛ يعني بيدل دهلوي و كليم كاشاني كشف كند. براي دستيابي به اين هدف، اشعار طنزآميز اين دو شاعر، مورد بررسي قرار گرفت و عناصر بلاغي موجود در طنز آنها مشخص شد. طنزهاي ايشان از نوع طنز تمثيلي است كه عناصر بلاغي در آن سهم عمده اي ايفا ميكند. در اين مقاله به دنبال پاسخ به اين سؤال هستيم كه كدام عناصر بلاغي در سبك طنزپردازي بيدل و كليم بيشترين نقش را داشته اند؟