ارزيابي آماري پارامترهاي مقاومتي و تغييرشكل‌پذيري توده سنگ - مطالعه موردي تونل هاي تحت فشار طرح نيروگاه تلمبه ذخيره اي آزاد

هم زمان با پيشرفت دانش بشري، استفاده از فضاهاي زيرزميني به ويژه به عنوان محل ساخت نيروگاه هاي برق آبي رو به افزايش است. به منظور طراحي و ساخت اين فضاهاي زيرزميني، شناخت خواص توده سنگ كاملاً ضروري است. پارامترهاي ورودي براي طراحي فضاهاي زيرزميني مانند پارامترهاي مقاومتي توده سنگ (C و phi;) و ضريب تغييرشكل پذيري را نمي توان به طور دقيق تعيين نمود. عدم قطعيت موجود در اين پارامترها برخي ذاتي و برخي ديگر به دليل عدم آگاهي يا درك درست از اين پارامترها است. براي كمّي كردن اثر اين عدم قطعيت ها در طراحي فضاهاي زيرزميني بايد از روش هاي آماري استفاده نمود. در اين مطالعه از يك روش آماري به منظور تعيين شاخص مقاومت زمين شناسي (GSI) توده سنگ استفاده شده است و توزيع حجم بلوك (Vb) و عامل شرايط سطح درزه (Jc) كه به عنوان عوامل مشخصه كمّي در تعيين مقدار GSI مي باشند، تعيين شده اند . اين روش بر اساس ارتباط بين شرايط زمين شناسي توصيفي و پارامترهاي قابل اندازه گيري ميداني مانند فاصله داري و زبري درزه ها كه متغيرهاي تصادفي هستند بنا نهاده شده است. با استفاده از توزيع GSI به دست آمده از برداشت هاي ميداني و تركيب با خواص مقاومتي سنگ بكر كه آن ها نيز به صورت آماري ارائه شده اند، تابع توزيع آماري پارامترهاي مقاومتي توده سنگ و مدول تغييرشكل پذيري آن، با استفاده از روش مونت كارلو در نرم افزار RISK@ براي توده سنگ هاي دربرگيرنده تونل هاي تحت فشار طرح نيروگاه تلمبه ذخيره اي آزاد برآورد شده است و در ادامه ظرفيت توده سنگ براي مشاركت در تحمل فشار داخلي وارده در تونل هاي تحت فشار مورد ارزيابي قرارگرفته است.