شيوه‌هاي ادبي ناصرخسرو در استفاده از آيات قرآن كريم

از آنجا كه قرآن كريم منبع بي‌پايان انديشه‌هاي اخلاقي، انساني و تربيتي است، بسياري از شاعران و نويسندگان فارسي زبان، همواره در خلق آثار خود از اين گنجينه‌ي پرفيض بهره ‌برده‌اند. همين آميختگي ميراث مكتوب فارسي با آموزه‌هاي اسلامي، موجب دشواري درك اين ميراث بدون آشنايي با قرآن و حديث شده است. ناصر بن خسرو قبادياني يكي از شاعراني كه شعر را در خدمت ترويج افكار ديني و مذهبي خود قرار داده‌است؛ براي پيشبرد اين اهداف و به انجام رساندن مأموريت مذهبي شعر خود، اشعارش را به اين آيات نوراني آراسته ‌است. با توجه به آبشخور مذهبي ناصرخسرو، اشعارش در برگيرنده هدايت‌هاي اخلاقي ونصايح فراواني است. ناصرخسرو با تسلط مناسب بر مفاهيم قرآني و هنرمندي تمام و با بهترين شيوه ممكن، گاه از اصل آيه يا بخشي از آن و زماني هم از مفهوم و معناي آن بهره برده، با استفاده از آيات قرآن به گونه‌هاي متنوعي بهره مي‌برد و شعر خود را به آيات مقدس قرآن مي‌آرايد؛ همين موجب اثر بخشي بيشتر سخنان وي شده است. دراين مقاله با بررسي همه ديوان ناصرخسرو و با استفاده از جدول‌هاي آماري، گونه‌هاي مختلف انعكاس آيات در ديوان ناصرخسرو تحليل مي‌شود. همچنين نشان داده خواهد شد كه مهم‌ترين دلايل استفاده ناصرخسرو از آيات قرآن، همراهي ذهني و زباني با اين كتاب مقدس و همچنين تبيين اهداف و افكار خود با استفاده از نفوذ و پذيرش قرآن در بين مسلمانان است؛ وي با اين شيوه، خواننده را متوجه ضرورت پذيرفتن سخنان خود مي‌كند؛ چراكه اين سخنان در واقع برگرفته از قرآن كريم و به ‌نوعي بيان شاعرانه اين مفاهيم است.