نقش قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي در بحران‌هاي ژئوپليتيكي جهان اسلام

جهان اسلام يكي از مناطق حساس و استراتژيك در نظام ژئوپليتيك در سطح كروي است. ذخاير عظيم انرژي، درياها و راه‌هاي ارتباطي و همچنين وسعت گسترده و جمعيت زياد آن، اين منطقه را به منطقه‌اي كانوني در معادلات سياسي و ژئوپليتيكي تبديل كرده است. در جهان اسلام فرصت‌هاي گوناگوني وجود دارد به طوري كه همگرايي در جهان اسلام اين پتانسيل را دارد كه ساختار قدرت جهاني را با تغييرات بنيادي مواجه كند. علي‌رغم وجود ظرفيت‌هاي گسترده انساني و طبيعي بحران‌هاي ژئوپليتيكي در منطقه جهان اسلام تأثيرات مخربي بر توسعه پايدار و امنيت پايدار در اين منطقه داشته است به طوري كه بحران‌هاي ژئوپليتيكي مانع اصلي همگرايي در بين كشورها در جهان اسلام بوده‌اند. اين بحران‌ها باعث شده‌اند كه ظرفيت‌هاي اقتصادي كشورهاي جهان اسلام شكوفا نشوند و هم‌چنين كشورها مشغول مسائل امنيتي و حاشيه‌اي و كشمكش‌هاي سياسي باشند. با توجه به اهميت ژئوپليتيكي اين منطقه لذا نقش قدرت‌هاي جهاني در بحران‌هاي ژئوپليتيكي اين منطقه مشهود است. اين پژوهش با ماهيت توصيفي تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي به نقش قدرت‌هاي جهاني در بحران‌هاي ژئوپليتيكي جهان اسلام پرداخته است. نتايج پژوهش نشانگر آن است كه قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي بر اساس اهداف، استراتژي‌ها و منافع خود در ابعاد ژئواكونوميكي، ژئوكالچر و هيدروپليتيكي جهان اسلام باعث تشديد بحران‌هاي ژئوپليتيكي شده‌اند.