پاسخ ‌هاي مورفوفيزيولوژيك و سيستم آنتي‌اكسيداني گياه دارويي استويا (Stevia rebaudiana B.) به تلقيح قارچ Piriformospora indica تحت تنش كادميم

به منظور بررسي نقش قارچ اندوفيت Piriformospora indica در بهبود صفات رويشي، فيزيولوژيك، مورفولوژيك و فعاليت آنزيمي گياه دارويي استويا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت تنش عنصر سنگين كادميم، آزمايشي درون شيشه اي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل پنج سطح عنصر كادميم (صفر، 5، 10، 15 و 20 ميلي گرم در ليتر از منبع كلريد كادميم) و دو سطح همزيستي قارچي (عدم تلقيح و تلقيح قارچ Piriformospora indica) بود. پس از گذشت 30 روز، برخي صفات رويشي، رنگيزه هاي فتوسنتزي، فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني، نشت الكتروليت و پروتئين محلول اندازه گيري گرديد. براساس نتايج تجزيه رگرسيون در تيمار عدم تلقيح وزن خشك ساقه (76 درصد) بيشترين حساسيت را در بين صفات وزن خشك اندام هاي رويشي با افزايش غلظت كادميم نشان داد. از طرفي همزيستي قارچي سبب بهبود وزن خشك ريشه (57 درصد) در گياهچه هاي همزيست شد. در بين صفات مورفولوژيك، سطح برگ با كاهش 96 درصدي بيشترين حساسيت را به افزايش غلظت كادميم نشان داد، اما در شرايط تلقيح قارچ درصد برگ سبز (با حدود 51 درصد كاهش) مقاوم ترين صفت نسبت به تنش كادميم بود. در بين رنگيزه هاي فتوسنتزي همزيستي قارچي توانست افت محتوي كارتنوئيد را از 77 درصد به 40 درصد و كلروفيل a/b را از 37 درصد به 11 درصد كاهش دهد. در مجموع، نتايج اين تحقيق نشان داد كه قارچ P. indica در سطوح پايين كادميم احتمالاً از طريق كاهش غلظت پراكسيد هيدروژن (حدود 16 درصد) و بهبود ميزان رنگيزه هاي فتوسنتزي سبب افزايش نسبي تحمل به تنش در گياهان تلقيح شده نسبت به گياهان شاهد شد.