بررسي ذخاير ساقه و انتقال مجدد آن ها در برخي ارقام و لاين هاي جو تحت تنش خشكي انتهاي فصل

خشكي انتهاي فصل يكي از عوامل اصلي محدود كننده عملكرد در جو محسوب مي شود. در شرايط تنش، به علت محدود شدن فتوسنتز جاري، اهميت ذخاير ساقه بيشتر و سهم آن در توليد محصول نهايي قابل توجه خواهد بود. به منظور بررسي اثر تنش خشكي آخر فصل بر عملكرد، ذخايرساقه و روند انتقال مجدد ساقه در 6 رقم و لاين جو، آزمايشي در دو سطح آبياري نرمال و تنش خشكي در سه تكرار در پلات هاي آزمايشي مجهز به شلتر به اجرا در آمد. آبياري براي همه گياهان تا شروع گلدهي بر اساس ظرفيت زراعي خاك صورت مي گرفت. در شروع گلدهي تيمار تنش به صورت قطع آبياري اعمال شد. نمونه برداري از ميانگره هاي ساقه گياهان تحت تنش و نرمال از زمان شروع گلدهي به فاصله 7 روز تا زمان رسيدگي فيزيولوژيكي (6 مرحله) به منظور اندازه گيري مشخصات پدانكل، پنالتيميت و ميانگره هاي زيرين انجام پذيرفت. نتايج نشان داد كه بيشترين ذخيره سازي ماده خشك و انتقال مجدد ارقام ولاين هاي جو تحت هر دو شرايط نرمال و تنش مربوط به ميانگره پنالتيميت بود. ميانگره هاي زيرين و پدانكل در رتبه هاي دوم و سوم قرار گرفتند. در شرايط تنش، كارايي انتقال مجدد ميانگره پنالتيميت 20 درصد افزايش داشت. همچنين خشكي باعث القا انتقال مجدد در رقم متحمل شد به طوري كه در شرايط تنش بالاترين ميزان ماده خشك انتقال يافته و كارايي انتقال مجدد مربوط به رقم متحمل يوسف و كمترين به رقم حساس موروكو بود. درشرايط تنش همبستگي مثبت و معني داري بين عملكرد دانه و انتقال مجدد از ميانگره پنالتيميت (r2= ./99) مشاهد شد. پاسخ متفاوت گياهان متحمل و حساس جو به خشكي از نظر انتقال مجدد، بيانگر آن است كه بررسي تنوع در توان ذخيره سازي و انتقال مجدد در شرايط نرمال و خشكي امكان ايجاد گياهان متحمل در برنامه هاي اصلاحي را فراهم مي آورد.