استفاده از تلفيق منطق بولين و فازي با وزن دهي عوامل مكاني در تحليل خطر زمين‌لغزش و توليد رسوب در حوزه آبخيز چلگرد چهار محال و بختياري

Using Boolean and fuzzy logic and weighting factors for landslide and sediment hazard analysis in the watershed of Chelgerd- Chaharmahal and Bakhtiari Province

فرسايش كه يكي از آنها زمين لغزش است پديده ايست كه هرساله باعث هدر رفتن بسياري از منابع آب‌وخاك و تخريب منابع طبيعي مي‌شود. هدف تهيه و تحليل نقشه زمين‌لغزش‌ها و تأثير آن در توليد رسوب در حوزه آبخيز چلگرد شهركرد است. براي تهيه نقشه خطر زمين‌لغزش لايه‌هاي اطلاعاتي شيب، ارتفاع از سطح دريا، شاخص پوشش گياهي، ليتولوژي، كاربري اراضي، فاصله از جاده، فاصله از شبكه آبراهه، فاصله از گسل و فاصله از چشمهها استفاده گرديدند. سپس محدوديتها و عوامل به ترتيب استانداردسازي بولين و فازي شده، پس از وزندهي با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي، تلفيق نهايي فازي انجام‌شده، نقشه پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش فازي تهيه گرديد. نتايج حاصله نشان داده كه 49 درصد از اراضي منطقه موردمطالعه در پهنه‌هاي خطر بالا و خيلي بالا قرارگرفته است. در اين تحقيق فاصله 500 متري از جاده و 400 متري از آبراهه، شيب 50-15 درصد، ارتفاع تا2600 متر و كاربريهاي كشاورزي و باغ و همچنين سازندهاي خان‌كت و نيريز بيشترين درصد مساحت لغزشها را درخود جاي داده‌اند كه البته احتمال بروز زمين‌لغزش در حواشي جاده ها و آبراهه ها با شيب هاي متوسط به‌ مراتب از ساير نقاط بيشتر است كه در مديريت آبخيز با توجه به رسوب و فرسايش بايد به اين مناطق بيشتر توجه كرد.

Erosion such as landslide is phenomenon that causes wasting of many water and soil resources and destructing natural resources. The objective is landslide hazard mapping. Landslide can be the main source for sediment supply. The region was Chelgerd watershed in Shahrekord. For landslide hazard mapping, information layers including slope, elevation lithology, land use, distance to road, distance to stream, distance to fault and to springs as effective parameters of landslide have been recognized and digitized. After fuzzy standardizing of constraints and factors by methods fuzzy and Boolean weighing factors using the analytic hierarchy process (AHP) was incorporated. Final phase, landslide hazard zonation map was prepared. Results show that 49 percent of studied land are high and very high risk zones located. In this study, the most landslides occur in 500 meters from road and 400 meters from Stream with dip ranging from 15 to 50 percent at the elevation of 2600 meters moreover, agricultural lands and gardens within Khankat and Neyriz formation contain the most landslides. Since the possibility of landslide in the vicinity of roads and Stream, with medium dip is very high. It is necessary to be considered in managing of the area.