كاربرد مدل معادلات ساختاري در بررسي عملكرد رانندۀ وسايل نقليۀ جمعي در مواجهه با خرابي سطحي رويه

تعداد سوانح رانندگي كشور در مقايسه با بسياري از كشورهاي جهان بسيار نگران‌كننده است؛ هرچند عامل جاده نسبت به مابقي درصد پايين‌تري دارد، ولي كاهش نقص‌هاي موجود در جاده‌ها مي‌تواند تعداد قابل‌توجهي از سوانح را كاهش دهد و در مطالعات جديد موردتوجه قرار گيرد كه هدف اين مطالعه نيز بر شناسايي تأثير خرابي ساختار جاده بر احتمال وقوع حوادث رانندگي متمركز مي‌باشد.با توجه به محدوديت اطلاعات دقيق حوادث رانندگي و امكان برداشت خرابي‌ها و بررسي عامل آن‌ها سعي شده است تأثيرات سطح ناهمواري روسازي‌ها بر الگوي رفتاري و ميزان جابه‌جايي رانندگان اتوبوس شهري و امكان وقوع تصادفات رانندگي از ديدگاه آماري بررسي شود. در اين پژوهش، به‌منظور جمع‌آوري اطلاعات موردنياز رانندگان وسايل نقليۀ جمعي، با استفاده از نظرات مشاوران و همچنين مطالعۀ پژوهش‌هاي گذشتگان، پرسشنامه‌اي داراي 4 سناريو به‌منظور تحليل عوامل مؤثر بر احتمال وقوع حوادث طراحي شد و از رانندگان اتوبوس شهر يزد خواسته شد كه بر اساس اهميت هريك از پارامترها، آن‌ها را ارزش‌گذاري كنند. براي تعيين عوامل مؤثر و روابط بين اين عوامل، درنهايت از تحليل عاملي و اكتشافي استفاده شد. كاربرد اين مدل‌سازي، تحليل و بررسي تأثير عوامل گوناگون بر وقوع حوادث در وسايل نقليۀ جمعي را ارائه مي‌كند. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه مساحت و ابعاد خرابي (ميزان پستي و بلندي)، تأثيرات عمده‌اي در تعيين نحوۀ رفتار رانندگان دارد. اولين عكس‌العمل رانندگان در مواجهه با خرابي، عدم توجه به خرابي موردنظر و عبور از آن مي‌باشد. وضعيت خرابي نيز با داشتن بيشترين بار عاملي به ميزان 0.72، يكي از موارد مؤثر در عملكرد رانندگان وسايل نقليۀ جمعي مي‌باشد. بيشترين تأثير متقابل بين متغيرها، ميان دو گزينۀ تغيير خط ناگهاني و حفظ خط با تغيير جهت ناگهاني با ضريب تأثير متقابل 0.82 مي‌باشد.