شبيه‌سازي اثرات تاريخ كاشت بر رشد و عملكرد نخود ديم (Cicer arientinum L.) توسط مدل CROPGRO-CHICKPEA

به‌منظور شبيه‌سازي اثرات تاريخ كاشت بر رشد و عملكرد نخود ديم منطقه كرمانشاه توسط مدل CROPGROCHICKPEA، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در مزرعه تحقيقاتي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي در سال زراعي 961395 اجرا شد. تيمارها شامل سه تاريخ كاشت (10 اسفند، 20 اسفند و 17 فروردين) به‌عنوان عامل اصلي و چهار رقم نخود (بيونيج، عادل، آرمان و ILC482) به‌عنوان عامل فرعي بود. ضرايب ژنتيكي ارقام توسط بخش محاسبه ضرايب ژنتيكي براي تاريخ كاشت 10 اسفند محاسبه شد. نتايج واسنجي نشان داد مدل قادر است با حداقل اختلاف، ويژگي‌هاي رشد و نمو را براي ارقام نخود شبيه‌سازي كند كه بيانگر دقت بالاي ضرايب ژنتيكي محاسبه شده بود. نتايج ارزيابي‌هاي مدل نشان داد كه ميانگين nRMSE وزن خشك كل براي ارقام مورد بررسي 5/16 درصد ميانگين مشاهده‌ها بود. ميانگين nRMSE عملكرد دانه نيز براي ارقام ذكر شده 5/13 درصد ميانگين مشاهده‌ها بود. هم در شرايط مزرعه و هم در شبيه‌سازي تأخير در كاشت منجر به كاهش عملكرد نخود شد. بيشترين عملكرد دانه مشاهده شده و شبيه‌سازي شده براي سال زراعي 961395 به‌ترتيب، 6/1326 و 6/1279 كيلوگرم در هكتار در تاريخ كاشت 20 اسفند حاصل شد. به‌طور كلي نتايج نشان داد كه مدل CROPGROCHICKPEA قادر است واكنش ارقام نخود در تاريخ كاشت‌هاي مختلف را تحت شرايط اقليمي منطقه مورد مطالعه با دقت قابل قبولي پيش‌بيني كند كه اين نشان‌دهنده دقت بالاي ضرايب ژنتيك محاسبه شده در بخش واسنجي مدل است.