مدل‌يابي ساختاري عوامل استقلال‌خواهي مناطق جدايي‌طلب و تأثير آن بر افزايش جنبش‌ها

Structural Modeling of Independence Factors of Separatist Regions and Their Impact on Promotion of Movements

نقشه سياسي جهان از سال 1648 ميلادي زماني كه طبق معاهده وستفاليا حق حاكميت حكومت‌ها در قلمرو سرزميني آنها به وسيله قدرت‌هاي بزرگ اروپايي به رسميت شناخته شد تاكنون دچار تحولات زيادي شده است. در قرن بيست و يكم محور تفكرات و تحولات ژئوپليتيكي قوميت‌ها و مليت‌ها خواهد بود بطوري‌كه در قرن حاضر شاهد رشد جنبش‌هاي استقلال‌خواهانه‌ي مناطق جدايي‌طلب در مناطق مختلف ژئوپليتيكي جهان هستيم. پژوهش حاضر با روش توصيفي-تحليلي و پيمايشي و نيز با بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني از طريق تكنيك تحليل مسير با نرم افزارLisrel ، بدنبال ارزيابي و ارئه‌ي مدل عملياتي از عوامل تاثيرگذار بر استقلال مناطق جدايي‌طلب و تأثير آن بر خودآگاهي و افزايش جنبش‌هاي جدايي‌طلب مي‌باشد. نتايج تحقيق نشان داد كه به ترتيب عوامل سياسي 80/48، نظامي- امنيتي 78/34، سرزميني 74/62، ژئواكونوميك 60/07، ژئوپليتيك 55/12، ژئوكالچر 50/76 و هيدروپليتيك 47/38، بيشترين ضريب معناداري را با استقلال مناطق جدايي‌طلب دارند و استقلال اين مناطق نيز با خودآگاهي و افزايش جنبش‌هاي جدايي‌طلب رابطه‌ي معناداري دارد. همچنين نتايج شاخص‌هاي برازش مدل نشان داد مدل طراحي شده با داده‌هاي نمونه برازش مناسب و ارتباط نزديكي با فرض‌هاي نظري دارد.

The world’s political map has under gone many changes since 1648 when, under the Treaty of Westphalia, great European powers officially recognized each state’s sovereignty over its own territory. In the twenty-first century, geopolitical thoughts and developments will be centered around ethnicities and nationalities, as we are already witnessing the growth of independence-seeking movements in separatist regions of different geopolitical areas. The present study aimed to investigate and propose an operational model for the factors influencing the independence of separatist regions and its impact on self-awareness and the rise of separatist movements. The present research was a descriptive-analytical survey in which the data were collected through desk and field studies and then were analyzed using path analysis in LISREL. The results showed that political 80/48, military-security 78/34, and territorial factors 74/62, geo-economics 60/07, geopolitics 55/12, geoculture 50/76, and hydro-politics 47/38, respectively, had the most significant relationship with the independence of separatist regions. There was also a significant relationship between the independence of such regions and self-awareness and the rise of separatist movements.The results of model fit indices, indicated that the proposed model was well fitted with the sample data and was closely related to theoretical assumptions.